جراحی دیسک کمر بسته بهتر است یا باز (عمل باز و جراحی حداقل تهاجمی)

اگر پزشک معالج شما به شما گفته است که برای تسکین درد کمرتان نیاز به جراحی دارید، احتمالاً در حال حاضر احساس خوبی ندارید که باید زیر چاقو بروید. اما واقعیت این است که بنا به درخواست شما، دیسک کمر را می‌توان به صورت باز جراحی کرد یا از روش‌های کمتر تهاجمی جهت درمان استفاده کرد. اگر به اطلاعات بیشتری درباره روش‌های جراحی دسترسی داشته باشید، می‌توانید با آرامش بیشتری به مرحله جراحی بروید. در حال حاضر، بسیاری از بیماران در صورت امکان، ترجیح می‌دهند که از روش‌های کمتر تهاجمی برای جراحی دیسک کمر استفاده کنند. این به دلیل عدم وجود عوارض و مشکلات ناخوشایند پس از جراحی باز مانند درد شدید و دوره بیشتری برای بهبودی است. تکنیک‌های جراحی با حداقل تهاجم امکان ایجاد برش‌های کوچکتر و کمتر را به جراح می‌دهد. جراحی با روش بسته معمولاً ایمن‌تر از جراحی باز است و به طور کلی دوره بهبود و بستری کوتاه‌تری دارد. بیماران در طول دوره نقاهت احساس راحتی بیشتری دارند.

جراحی دیسک کمر باز بهتر است یا بسته؟

در این بخش با تفاوت‌های اصلی جراحی باز و بسته آشنا می‌شوید.

جراحی باز یعنی باز کردن بدن

همان‌طور که از مفهوم جراحی باز متوجه می‌شوید، برای انجام این نوع جراحی، برشی روی بدن ایجاد می‌شود و بدن باز می‌شود. برش‌های جراحی باز به اندازه‌ی بزرگی صورت می‌گیرند تا جراح بتواند به خوبی منطقه‌ی عمل را مشاهده کند و به ساختارهای مورد نظر دسترسی پیدا کند. همچنین، ممکن است جراح عضلات و تاندون‌ها را در طول عمل جدا کند و به ساختارهای آسیب دیده دسترسی نماید. انتخاب یک جراح ماهر بسیار اهمیت دارد زیرا این امر ممکن است تأثیر مستقیمی بر فرآیند بهبودی داشته باشد.

اگر شرایط لازم برای انجام جراحی باز وجود ندارد و شما از خواندن جزئیات این نوع جراحی ترس دارید، باید به یاد داشته باشید که در سراسر جهان، به مدت چندین دهه، جراحی‌های باز با موفقیت انجام می‌شود. جراحی باز یک روش درمانی کاملاً ایمن است، به ویژه اگر توسط یک جراح ماهر و با تجربه انجام شود.

برش‌های جراحی با حداقل تهاجم واقعاً کوچک است 

کوچک بودن برش‌های جراحی یکی از مزایای عمل بسته است. جراح در عمل بسته به جای این که برشی به طول 25 سانتی‌متر یا بیشتر ایجاد کند، می‌تواند به ایجاد برشی سه میلی‌متری اکتفا کند. کوچکتر بودن برش جراحی به این معنا است که خطر عفونت کردن، کمتر و دوران بهبود کوتاه‌تر است. به علاوه در جراحی بسته نیازی نیست که بخش وسیعی از ساختار بدن مستقیماً در معرض دید جراح قرار بگیرد و جراح می‌تواند بدون بریدن عضلات و بافت‌ها از تکنیک‌های جدیدتر و دستگاه‌های پیشرفته برای ترمیم آسیب‌دیدگی‌ها و درمان عارضه‌های ستون فقرات استفاده کند.

 انواع مختلف عمل­های بسته دیسک کمر با حداقل تهاجم شامل موارد زیر است:

میکرودیسککتومی آندوسکوپی

عمل دیسککتومی بسته از طریق ایجاد برش‌هایی کوچکتر از 2.5 سانتی‌متر ایجاد می‌شود و عمل با میکروسکوپ و ابزاری خاص انجام می‌شود. جراح حفره کوچکی را در استخوان ایجاد می‌کند و بخشی از ماده دیسک را که به عصب فشار می‌آورد، با احتیاط برمی‌دارد؛ معمولاً حدود 5 درصد دیسک برداشته می‌شود. خونریزی عمل دیسککتومی بسته بسیار کم است، این عمل به صورت سرپایی و بدون نیاز به بخیه زدن انجام می‌شود.

فیوژن کمری آندوسکوپی (MIS TLIF)

فیوژن داخل بدنی ترانس فورامینال مهره‌های کمر (TLIF) به روش کم‌تهاجمی از طریق ایجاد برشی به طول 2.5 سانتی‌متر و بدون نیاز به بخیه انجام می‌شود. جراح دیسک را با احتیاط برمی‌دارد و فضا نگهداری را با گرفت استخوانی به جای دیسک قرار می‌دهد. مهره بعداً به گرفت استخوانی جوش می‌خورد و به این ترتیب دو مهره به هم متصل می‌شود.

فیوژن قدامی جانبی مستقیم (XLIF)

عمل کم‌تهاجمی XLIF  نوع دیگری از جراحی فیوژن یا خشک کردن مهره‌ها است، با این تفاوت که جراح برش را به جای جلو یا پشت بدن در پهلو ایجاد می‌کند. این عمل نیز با حداقل تهاجم همراه است و نیازی به بخیه زدن ندارد.

فیوژن داخل بدنی قدامی مهره‌های کمر (ALIF)

فیوژن داخل بدنی قدامی مهره‌های کمر از طریق ایجاد برشی کوچک در جلوی بدن انجام می‌شود. این برش کوچک معمولاً نزدیک ناف ایجاد می‌شود.

بستری شدن

چنانچه جراحی به روش باز انجام شود، باید خودتان را برای بستری شدن به مدت یک هفته یا بیشتر آماده کنید تا در این مدت بدن التیام بیابد و پزشکان روند پیشرفت را تحت نظر بگیرند. دوران بستری عمل‌های بسته براساس یک قاعده کلی به نصف تقلیل می‌یابد، البته اکثر بیماران مدت زمان کمتری را در بیمارستان سپری می‌کنند. در واقع بعضی عمل‌های بسته با حداقل تهاجم به صورت سرپایی و با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و بنابراین خطر واکنش شدید به بیهوشی عمومی کاهش می‌یابد.

مدت زمان عمل

جراحی باز با توجه به مراحل متعددی که دارد، چند ساعت طول می‌کشد. حال آن که بعضی عمل‌های بسته ستون فقرات فقط نیم ساعت زمان می‌برد یا حتی به صورت سرپایی انجام می‌شود. این تفاوت می‌تواند آرامش خاطر برای بیمارانی باشد که از بیهوشی می‌ترسند یا در گذشته واکنش نامناسبی به بیهوشی نشان داده‌اند. از سوی دیگر بیمارانی که اضطراب دارند و نمی‌توانند هوشیار بودن در طول عمل را تحمل کنند، ترجیح می‌دهند که در طول عمل خواب باشند، حتی اگر به این ترتیب نتوانند بلافاصله بعد از عمل به خانه برگردند.

عوارض کمتر

در تمام عمل‌های جراحی، صرف نظر از روش انجام دادن آنها، احتمال بروز عوارض وجود دارد. مراجعه به جراح سرشناسی که سابقه درخشانی در زمینه انجام جراحی‌های ستون فقرات و دیسک کمر دارد و رعایت دستورات جراح درباره آمادگی قبل از عمل و مراقبت بعد از عمل می‌تواند خطر بروز عوارض را به حداقل برساند. تمام تفاوت‌هایی که تاکنون به آنها اشاره کردیم، از کوتاه‌تر بودن زمان عمل و نیاز کمتر به بیهوشی گرفته تا کوچک‌تر بودن برش جراحی دست به دست هم می‌دهند تا خطر بروز عوارض در طول جراحی بسته و پس از آن به شدت کاهش پیدا کند. به علاوه خونریزی در عمل بسته کمتر است و به همین دلیل بیماران کمتر به تزریق خون نیاز پیدا می‌کنند.

دوران نقاهت راحت‌تر و سریع‌تر

تمام دلایلی که تا به حال به آنها اشاره کردیم، باعث می‌شود که دوران نقاهت پس از جراحی بسته کوتاه‌تر و راحت‌تر باشد. هرچند به تمام بیماران توصیه می‌شود که بعد از عمل استراحت کنند و تجدید قوا کنند، طبعاً اگر بدن آسیب کمتری دیده باشد، سریع‌تر هم التیام پیدا می‌کند. بیمارانی که شرایط انجام عمل بسته را ندارند، می‌توانند دوران نقاهت بعد از جراحی باز را با رعایت دستورات پزشک معالجشان در ارتباط با مصرف داروها و میزان فعالیت پس از عمل کوتاه‌تر کنند. ترک سیگار، پرهیز غذایی، خواب کافی و کمک گرفتن از اطرافیان برای رسیدگی به کارهای خانه، فرزندان و مسئولیت‌های دیگر باعث می‌شود که دوران نقاهت با حداقل استرس ممکن سپری شود.

مراجعه به پزشک

پیشرفت‌های به دست آمده در عرصه پزشکی و تکنولوژی و مهارت جراحان معتبر ستون فقرات موجب شده است که عمل‌های جراحی کم‌تهاجمی به روش درمانی محبوب و پرطرفدار بیماران دچار کمر درد تبدیل شود. وقتی تصمیم می‌گیرید که چاره‌ای برای پایان دادن به کمردردتان پیدا کنید، حتماً به متخصص ستون فقرات و دیسک کمری مراجعه کنید که در زمینه درمان‌های کم‌تهاجمی تخصص دارد ـ چرا که عمل‌های بسته در حال حاضر موثرترین روش‌ها برای درمان کمردرد مزمن به شمار می‌آیند. تکنیک‌های جراحی با حداقل تهاجم کمردرد مزمن را به روشی آسان‌تر از گذشته با برش‌هایی کوچک، بدون نیاز به بستری و بخیه و با دوران نقاهتی کوتاه درمان می‌کنند.

سوالات رایج جراحی دیسک کمر

قبل و یا بعد از جراحی باز و یا بسته دیسک کمر ممکن است سوالاتی ذهن شما را درگیر کند. در این قسمت به برخی از آنها پاسخ داده شده است:

معمولاً چه عارضه‌هایی به روش جراحی بسته یا با حداقل تهاجم درمان می‌شود؟

عمل‌های جراحی با حداقل تهاجم برای درمان طیف وسیعی از عارضه‌ها، از قبیل موارد زیر انجام می‌شود:

• برجستگی یا فتق دیسک
• تنگی کانال نخاعی
• آرتریت فاست
• ساییدگی دیسک
• اسپوندیلولیستزی یا سر خوردن مهره
• درد عصب سیاتیک

متخصص کایروپراکتیک چگونه می‌تواند فتق دیسک را بدون جراحی درمان کند؟

متخصص کایروپراکتیک و درمان دستی با بهره‌گیری از روش‌های زیر می‌تواند به درمان فتق دیسک یا پیشگیری از آن کمک کند:

• از بین بردن فشار روی نخاع و ریشه‌های عصب
• دستکاری و تنظیمات کایروپراکتیک
• مدالیته‌های تسکین دهنده درد و التیام دهنده بافت مانند درمان با لیزر سرد، تحریک الکتریکی و اولتراسوند
• حرکات اصلاحی
• اصلاح ارگونومی و حالت اندامی

اگر بعد از جراحی فتق دیسک درد داشتم، چکار باید بکنم؟

بعد از جراحی فتق دیسک چند هفته طول می‌کشد تا بتوانید فعالیت‌های روزمره را طبق روال همیشه انجام بدهید. احتمالاً بلافاصله بعد از جراحی متوجه کاهش درد می‌شوید. اگر ناراحتی و دردتان شدید بود، داروهای مسکن را طبق دستور پزشک مصرف کنید. البته برطرف شدن علائم دیگر مانند بی‌حسی یا ضعف غالباً بیشتر طول می‌کشد.

بعد از جراحی فتق دیسک می‌توانم ورزش کنم؟ 

تا چند هفته بعد از جراحی دیسک اجازه ندارید که فعالیتی سنگین‌تر از پیاده‌روی یا بالا رفتن از پله‌ها را انجام بدهید. به تدریج و به موازات بهبود یافتن علائم، می‌توانید ورزش‌های سخت‌تری را انجام بدهید. احساس خستگی بعد از جراحی عادی است و انرژی و قوای از دست رفته را به تدریج بازمی‌یابید. شروع کردن برنامه ورزش درمانی مخصوص تقویت کردن عضلات کمر و شکم برای تسکین درد و افزایش استقامت مفید است. شنا کردن یا استفاده از تردمیل یا دوچرخه ثابت پس از جراحی دیسک توصیه می‌شود.