بی‌حسی در پا و انگشتان پا ممکن است به دلایل مختلف ایجاد شود و اغلب با احساس سوزن سوزن شدن همراه است. بی‌حسی می‌تواند کاملاً بی‌خطر و بدون عارضه باشد، مثلاً وقتی به دلیل خواب‌رفتگی ایجاد می‌شود یا بسیار جدی و نشان‌دهنده‌ی بیماری دیابت یا ام‌اس باشد. توجه و رسیدگی به بی حسی انگشتان پا امری لازم است زیرا بی‌حسی نه تنها بر توانایی راه رفتن تأثیر می‌گذارد بلکه ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری بسیار جدی‌تر باشد.
بی حسی انگشتان پا دلایل مختلفی ممکن است داشته باشد. اگر به‌صورت مزمن با این مشکل روبرو هستید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا با انجام معاینات دقیق تشخیص درست داده شود. پزشک با توجه به علت مشکل شما، روشهای مناسب را برای درمان بی حسی انگشت پا پیشنهاد خواهد کرد یا شما را با توجه به علت تشخیصی به پزشک متخصص دیگری ارجاع خواهد داد.
با توجه به تجربه سالیان ما در مواجهه با بیماران عزیزی که با گزارش بی حسی انگشت پا و سایر علائم همراه به کلینیک طب فیزیکی و توان‌بخشی دکتر پورقاسمیان مراجعه کرده‌اند و انواع تشخیصات و درمان‌هایی که در پیش‌گرفته شده است، به هم‌وطنان عزیز توصیه می‌کنیم، حتماً اگر بی‌حسی انگشتان پای شما مزمن است، هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه نمایید و زمان را از دست ندهید. چرا که تشخیص درست در زمان مناسب می‌تواند شما را از آسیب‌ها و عوارض بعدی بیماری یا مشکل احتمالی مصون نگه دارد. برای آگاهی از علت‌های احتمالی و درمان‌ها این مقاله را با دقت بخوانید. برای کسب اطلاعات بیشتر و یا مشاوره می‌توانید با شماره 03131311013 تماس بگیرید و یا از طریق سیستم مشاوره ما در تلگرام پرسش خود را مطرح نمایید.
بی‌حسی انگشتان پا
خواب رفتن انگشتان پا یک مشکل شایع است که ممکن است به کاهش یا از دست دادن کامل حس در پا منجر شود. در اکثر موارد، این بی‌حسی نگران‌کننده نیست و ممکن است فقط ناشی از فشار بر عصب به دلیل نشستن نامناسب باشد. اما در برخی موارد، بی‌حسی انگشتان پا ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری مخفی و جدی‌تر باشد. بی‌حسی در پا و انگشتان پا معمولاً همراه با علائم دیگری مانند درد، سوزش یا سوزن سوزن شدن (خواب رفتن یا قلقلک) و یا خارش است. این وضعیت ممکن است در یک یا هر دو پا رخ دهد، و اگر درمان مناسبی انجام نشود، ممکن است منجر به ضعف پیشرفته و کاهش کنترل در حرکات پا شود.
علائم
خواب رفتن انگشتان پا احساسی غیرطبیعی در انگشتان پا است که اغلب توانایی فرد برای حس انگشتان پا را کاهش می‌دهد. شما همچنین ممکن است احساس سوزن سوزن شدن یا مورمور در ساق پا و انگشتان پاها را تا زمانی که بی‌حسی از بین برود احساس کنید. بی حسی انگشت پا ممکن است تنها در یک پا و یا در هر دو پا رخ دهد که چگونگی آن بستگی به علت خواب رفتن دارد.
علت بی حسی انگشتان پا
بدن شامل یک شبکه پیچیده از اعصاب حسی است که احساس لامسه را ایجاد میکند. هنگامی‌که اعصاب فشرده، آسیب‌دیده یا تحریک می‌شوند مثل این است که خط تلفن قطع شده باشد و پیام مخابره نمی‌شود. نتیجه این امر، بی‌حسی و خواب‌رفتگی موقت یا طولانی‌مدت در انگشتان پا است.
تعدادی از اختلالات پزشکی می‌توانند باعث بی حسی انگشت شست پا و پا شوند. از جمله:
- اعتیاد به الکل و یا سوءاستفاده مزمن از الکل
- بیماری شارکو ماری توث
- دیابت و نوروپاتی دیابتی
- سرمازدگی
- سندرم گیلن باره
- فتق دیسک بین مهره‌ای
- ام اس
- بیماری عروق لنفاوی محیطی
- بیماری شریان‌های محیطی
- بیماری رینود
- سیاتیک
- زونا
- آسیب نخاعی
- التهاب رگ‌های خونی
بعضی افراد پس از انجام ورزش‌های سنگین مانند دویدن یا بازی، خواب‌رفتگی پا را تجربه می‌کنند، به خصوص در صورتی که اعصاب در هنگام ورزش فشرده شده باشند. در این موارد، بی‌حسی انگشت پا باید پس از توقف ورزش، نسبتاً به‌سرعت فروکش کند.
به‌علاوه، خواب رفتن انگشتان پا ممکن است نشانه‌ای از یک اختلال جدی‌تر عصبی نیز باشد، اگرچه این مورد خیلی شایع نیست و مربوط به زمانی است که شما بی‌حسی ناگهانی و در یک طرف از بدن را تجربه کرده‌اید.
چه زمانی باید کمک پزشکی دریافت کنید؟
بی حسی انگشتان پا و پا زمانی که به‌طور ناگهانی رخ دهد و با علائم دیگر، مانند مشکل در تنفس همراه باشد نگران‌کننده است. اگر شما علائم زیر و همچنین خواب رفتن پا را تجربه کردید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- گیجی
- مشکل در صحبت کردن
- سرگیجه
- از دست دادن کنترل مثانه و روده
- بی‌حسی که در عرض چند دقیقه و یا چند ساعت شروع می‌شود.
- بی‌حسی که در چندین قسمت از بدن ایجاد شود.
- پس از ضربه به سر رخ دهد.
- سردرد شدید
- مشکلات تنفسی
ترکیبی از بی حس شدن انگشتان پا و این علائم می‌تواند نشانه‌ای از این اختلالات باشد اگر چه همیشه هم ممکن است این علائم خطرناک نباشند:
- تشنج
- سکته مغزی
- حمله ایسکمی گذرا (همچنین به‌عنوان TIAs شناخته‌شده است)
اگر خواب رفتن پا اغلب باعث سرخوردن یا افتادن می‌شود یا در حال پیشرفت است حتماً به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر دیابت دارید، برای بی حسی پا یک وقت ملاقات با پزشک بگیرید. دیابت یک علت شایع خواب رفتن پا است زیرا تغییرات متابولیکی می‌توانند باعث آسیب‌های عصبی شوند.
تشخیص
تشخیص بی حسی انگشتان پا و انگشتان پا بستگی به شدت علائم دارند. اگر علائم سکته مغزی داشته باشید پزشک ممکن است سی‌تی‌اسکن تجویز کند تا مغز شما را بررسی کند و هر گونه انسداد یا خونریزی که باعث بی‌حسی می‌شود را شناسایی کند. او همچنین سابقه‌ی پزشکی شما را می‌گیرد و از شما می‌خواهد تا علائم خود را شرح دهید. سؤالات پرسیده شده ممکن است شامل این موارد باشند:
- بی‌حسی چه مدت طول می‌کشد؟
- چه علائم دیگری همراه با بی‌حسی تجربه کرده‌اید؟
- اولین باری که متوجه بی‌حسی در پای خود شدید چه زمانی بود؟
- چه زمانی بی‌حسی شدت می‌یابد؟
- چه چیزی بی‌حسی را بهتر میکند؟
پس از جمع‌آوری سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی انجام می‌شود. پزشک به احتمال زیاد پا را بررسی و تعیین میکند که خواب رفتن مربوط به یک یا هر دو پا است. برخی از بررسی‌هایی که پزشک ممکن است تجویز کند عبارت‌اند از:
- الکترومیوگرافی، که چگونگی واکنش عضلات به تحریک الکتریکی را اندازه‌گیری میکند.
- ام آر آی که ناهنجاری در ستون فقرات و نخاع را بررسی میکند.
- بررسی هدایت عصبی که چگونگی رسانش جریان الکترونیکی توسط اعصاب را اندازه‌گیری میکند.
درمان بی حسی انگشتان پا
درمان خواب رفتن پا به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. اگر علت بی حسی نوروپاتی دیابتی باشد، پزشک داروها و درمان مناسب را تجویز میکند تا مطمئن شود قند خون بالا نمی‌رود. افزایش فعالیت بدنی و توجه دقیق به رژیم غذایی نیز مهم است. علاوه بر این موارد، پزشک ممکن است داروهای مسکن نیز تجویز کند. این می‌تواند شامل:
- داروهای ضدافسردگی و ضد تشنج برای درمان درد عصب دیابتی از جمله دولوکستین و پرگابالین
- داروهای مخدر و یا داروهای شبه مخدر مانند اکسی کدون و یا ترامادول
- داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای، از جمله آمی‌تریپتیلین
افراد مبتلا به بی‌حسی مزمن پا باید تست پیاده‌روی دهند تا زخم احتمالی و گردش خون پا چک شود. این بیماران باید به بهداشت پا بسیار توجه کنند. اقدامات بهداشتی لازم عبارت‌اند از:
- ناخن شست پا باید به صورت کامل و صاف توسط فرد کوتاه شود و یا حتی این کار می‌تواند در مطب پزشک انجام شود.
- بررسی روزانه‌ی پا برای یافتن هر گونه برش یا زخم احتمالی و استفاده از آینه دستی برای بررسی کف پا
- پوشیدن جوراب نرم و ضخیمی که از پا حمایت میکند.
- پوشیدن کفش مناسب و اندازه‌ی پا که اجازه می‌دهد انگشتان پا راحت حرکت کنند.
برای درمان بی حسی انگشتان پا از روش های دیگری همچون شاک ویو، طب سوزنی، ماساژ و … نیز بهره گرفته می شود.
