درد سیاتیک هنگامی اتفاق می‌افتد که عصب سیاتیک در اثر التهاب یا آسیب فیزیکی، تحت فشار قرار می‌گیرد. این درد می‌تواند فقط در یک طرف بدن و یا در هر دو طرف آن باشد و نیز می‌تواند باعث بی‌حسی و ضعف اندام‌ها همراه با درد عضلات و مفاصل شود.
درد سیاتیک ممکن است عوامل زمینه‌ای متعددی داشته باشد و تشخیص صحیح علت سیاتیک به منزله طی نیمی از مسیر درمان آن است. هدف از بکارگیری روش‌های غیر جراحی برای درمان سیاتیک آن است که درد و علائم نورولوژیکی (عصبی) که به علت فشرده شدن ریشه عصب سیاتیک به وجود آمده است، تسکین داده شود. در کلینیک ما طیف وسیعی از روش‌های مختلف برای درمان درد سیاتیک ارائه می‌شود که برخی از مهم‌ترین آنها شامل: تزریق اپیدورال استروئیدها، درمانهای دستی (کایروپراکتیک)، حرکات اصلاحی و ماساژ درمانی می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد خدمات درمان سیاتیک در کلینیک ما و یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره 03131311013 تماس حاصل فرمایید.
علائم شایع سیاتیک
درد رگ سیاتیک معمولاً فقط یک طرف پایین‌تنه را درگیر می‌کند و درد آن از پایین کمر به پشت کشاله‌های ران و پایین پاها کشیده می‌شود. معمولاً ترکیبی از چند مورد از علائم زیر در افراد مبتلا به سیاتیک دیده می‌شود:
- درد مداوم در یک طرف از باسن یا ران که به ندرت در هر دو طرف احساس می‌شود.
- درد شدیدی که از پایین کمر منشأ می‌گیرد و در امتداد مسیر عصب سیاتیک به پشت کشاله ران و پایین پاها کشیده می‌شود.
- دردی که در هنگام خوابیدن و راه رفتن تسکین پیدا می‌کند و هنگام ایستادن یا نشستن تشدید می‌شود.
- دردی که معمولاً به صورت تیر کشیدن یا سوزاننده توصیف می‌شود و حالت مبهم ندارد.
- احساس “سوزن سوزن شدن” یا “گزگز“، بی‌حسی یا ضعف و یا احساس تیر کشیدن به طرف پایین پاها
- ضعف یا بی‌حسی در زمان حرکت دادن ران یا پاها
- درد شدید یا تیر کشیدن در یک پا که ایستادن و راه رفتن را برای بیمار مشکل می‌سازد.
- احساس درد و سایر علائم ناراحتی در پنجه‌های پا که به موقعیت محل فشرده شدن عصب سیاتیک بستگی دارد.
- درد پایین کمر که ممکن است اصلاً وجود نداشته باشد و یا در صورت وجود، شدت آن به اندازه درد پاها نیست.
علل درد سیاتیک
درد سیاتیک می‌تواند علل مختلفی داشته باشد که شامل موارد زیر است:
بیرون‌زدگی یا فتق دیسک
فتق دیسک‌های بین‌مهره‌ای در قسمت پایین ستون فقرات (ناحیه لومبار) می‌تواند باعث فشار بر ریشه اعصاب نخاعی و بروز درد در پایین کمر و پاها شود.
بیماری خرابی دیسک
هر چند خرابی دیسک به مقدار کم یکی از پیامدهای پیری است و فرایندی طبیعی محسوب می‌شود، اما برای برخی از افراد، خرابی یک یا چند دیسک بین مهره‌ای در قسمت پایین کمر می‌تواند باعث تحریک ریشه عصب و درد سیاتیک شود.
اسپوندیلولیستزیس ایستمیک
اسپوندیلولیستزیس هنگامی اتفاق می‌افتد که یک شگستگی فشاری کوچک بر روی یکی از مهره‌های پایین کمر باعث می‌شود که جسم آن مهره بر روی مهره زیرین خود به طرف جلو بلغزد. برای مثال سُر خوردن مهره L5 بر روی مهره S1 می‌تواند باعث این عارضه شود.
تنگی کانال نخاع لومبار
علت شایع بروز درد سیاتیک، معمولاً تنگ شدن کانال نخاعی است. تنگی کانال نخاعی در نتیجه پیری و افزایش سن رخ می‌دهد و در افراد بالای 60 سال، عارضه نسبتاً شایعی است.
بارداری
تغییراتی که در زمان بارداری در بدن اتفاق می‌افتد از جمله افزایش وزن، تغییر نقطه ثقل بدن و تغییرات هورمونی، می‌تواند باعث بروز درد سیاتیک در دوران بارداری شود.
اسپوندیلوز آنکیلوزان
اسپوندیلوز آنکیلوزان عارضه‌ای است که با التهاب مزمن در ستون فقرات و اطراف آن شناخته می‌شود. علائم این عارضه معمولاً ابتدا در مفاصل ساکروایلیاک بروز می‌کند و باعث التهاب این مفاصل می‌شود و می‌تواند درد سیاتیک را نیز به همراه داشته باشد.
درمان سیاتیک
آرامسازی عضلات اطراف عصب تحریک شده
در طول فعالیت‌های روزانه‌تان، سعی کنید با فواصل زمانی منظم و در شرایطی که به شما تسکین می‌دهد، استراحت کنید. در طول این استراحت، تلاش کنید تمامی عضلات بدن خود را با قرار گرفتن در وضعیت‌هایی که توسط فیزیوتراپیست به شما توصیه شده است، آرام کنید.
یخ گذاشتن
اگر از کمر درد حاد ناشی از مصدومیت رنج می‌برید، می‌توانید هر چند ساعت یک بار به مدت 10 دقیقه روی قسمت پایین کمر، یخ بگذارید. یخ باعث کاهش التهاب و تسکین موقتی درد در طی چند روز اول بعد از آسیب‌دیدگی می‌شود.
گرما درمانی
اگر کمر درد شما تا مدت طولانی‌تری ادامه داشته باشد، با گرم کردن پایین کمر و لگن می‌توانید جریان خون در این ناحیه را بیشتر کرده و روند بهبودی بافت‌ها را تسریع کنید. همچنین این کار باعث آرامسازی عضلات اطراف محل آسیب‌دیدگی و تسکین درد آنها می‌شود. حمام یا دوش آب گرم نیز باعث آرامسازی عضلات و تسکین عصب تحریک شده می‌شود.
داروها
داروهایی که به طور معمول برای تسکین درد سیاتیک تجویز می‌شوند، درد و التهاب ناشی از سیاتیک را در کوتاه‌مدت تسکین می‌دهند، اما نمی‌توانند از بروز مجدد آن جلوگیری کنند.
تزریق اپیدورال استروئیدها
اگر درد سیاتیک شدید باشد، می‌توان از تزریق اپیدورال داروهای استروئیدی برای کاهش التهاب استفاده کرد. داروی تزریق شده بر خلاف داروهای خوراکی مستقیماً به ناحیه دردناک در اطراف عصب سیاتیک می‌رسد و در آنجا التهابی که باعث بروز درد شده است را کاهش می‌دهد.
مالیدن پمادها و روغن‌های مخصوص ماساژ ورزشی
پمادها و روغن‌های ماساژ ورزشی حاوی منتول و کپسایسین می‌تواند به تسکین کمر دردهای مزمن در کوتاه‌مدت کمک نماید.
ماساژ و درمانهای دستی نخاع
ماساژ و درمانهای دستی اختصاصی نخاع می‌تواند به صورت موقتی درد کمر را تسکین دهد. اما این درمان‌ها باید حتماً توسط درمانگران باتجربه و دارای مجوزهای رسمی بر روی بیماران مبتلا به سیاتیک انجام شود.
شاک‌ویو تراپی
دستگاه‌های شاک‌ویو تراپی در اصل نوعی مولد امواج آکوستیک هستند که موجب وقوع فرایند کویتیشن (حفره‌زایی) می‌شوند. بنابراین نباید تصور کرد که این دستگاه‌ها مستقیما شاک‌ویو را به بدن اعمال می‌کنند. شاک‌ویو تنها در داخل بدن و در اثر فرایند کویتیشن ایجاد می‌شود و درد ناشی از سیاتیک را کاهش می‌دهد.
لیزر درمانی
لیزر درمانی از امواج لیزر که قدرت کافی برای نفوذ به بافت‌های عمقی و رسیدن به منشأ درد را داشته باشد، استفاده می‌کند. لیزر درمانی نه تنها درد را به سرعت کاهش می‌دهد، بلکه باعث تسریع در بازسازی و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده می‌شود.
اوزون تراپی
یک اتم اکسیژن اضافی که در مولکول اوزون وجود دارد، واکنش‌پذیری این مولکول را تا حد زیادی افزایش می‌دهد و به این ترتیب باعث القای فرایند بهبودی آسیب‌دیدگی‌ها از چند طریق مختلف می‌شود. در روش اوزون تراپی از دستگاه‌های مولد اکسیژن برای تولید مولکول‌های اوزون با گرید پزشکی استفاده می‌شود. این مولکول‌های اوزون را می‌توان به صورت تزریق داخل وریدی به جریان خون وارد کرد و یا مستقیماً از طریق تزریق زیر پوستی به داخل بدن فرستاد. اوزون موجب بهبود گردش خون و افزایش اکسیژن‌رسانی به بافت‌های آسیب‌دیده و نهایتاً کاهش درد می‌شود.
ورزش‌های مکنزی
ورزش‌های مکنزی به منظور درمان انواع مختلفی از مشکلات و دردهای پایین کمر از جمله دیسک کمر و سیاتیک انجام می‌شوند و می‌تواند به کاهش درد سیاتیک در پایین کمر و ران‌ها کمک کند.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه ورزش‌های مناسب برای سیاتیک روی لینک کلیک کنید.
اصلاح وضعیت و ارگونومی بدن
- وضعیت و ارگونومی بدن را اصلاح کنید: در زمان هر گونه فعالیت فیزیکی، وضعیت متعادل و سالم بدن خود را حفظ کنید تا از بروز درد جلوگیری شود.
- راه رفتن و ایستادن: به آرامی و ملایمت حرکت کنید. حرکات شدید و خشن باعث کشیدگی عضلات و افزایش درد می‌شود. در هنگام ایستادن، صاف بایستید و پایین کمر را خم نکنید. باسن را نیز به طرف داخل بدهید.
- حمل بار: هرگز کیف یا کوله‌پشتی خود را بر روی یک شانه نیندازید و تمام کیسه‌های خرید خود را با یک دست حمل نکنید، بلکه وزن کوله‌پشتی یا کیف خود را به طور مساوی بر روی هر دو شانه بیندازید یا بار خود را با هر دو دست حمل کنید. سعی کنید همیشه به جای کیف‌های دستی از کوله‌پشتی استفاده کنید.
- بلند کردن اجسام، کش آمدن، خم شدن و چرخیدن: تا جایی که ممکن است از بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید و اگر مجبور به بلند کردن چیزی هستید هنگام بلند کردن آن، کمر خود را خم نکنید یا نچرخانید، بلکه از زانوها برای بلند کردن و از پاها برای چرخیدن استفاده کنید.
- نشستن: در طول نشستن، از صندلی‌هایی استفاده کنید که پشتیبانی مناسبی برای پایین کمر شما ارائه می‌دهند. حفظ ارتفاع زانوها در همان ارتفاع با باسن و قرار دادن پاهای خود به صورت صاف روی زمین، مهم است. همچنین، می‌توانید با قرار دادن یک بالش کوچک یا حوله لوله شده در پشت پایین کمرتان، برای حمایت بیشتر در این ناحیه اقدام کنید. در هنگام نشستن روی صندلی یا بلند شدن از آن، می‌توانید از دستگیره‌های صندلی برای کمک به خود استفاده کنید.
- رانندگی: در مواقعی که کمر درد شدید دارید، رانندگی نکنید. یک بالش کوچک یا حوله لوله شده در پایین کمر خود بگذارید و به حالت صحیح در پشت فرمان بنشینید.
- خوابیدن: استفاده از یک تشک سفت و یک بالش حمایت کننده در زیر سر، وضعیت خوبی برای خوابیدن است. گذاشتن یک بالش نرم در بین زانوها نیز می‌تواند در تسکین درد سیاتیک مؤثر باشد.
