آیا پادرد در شب باعث شده نتوانید بخوابید؟ آیا پادرد کیفیت خواب شما را پایین آورده و نمی‌توانید خوب بخوابید؟ پا درد در شب یک اختلال بسیار شایع و ناتوان کننده است که و معمولاً بدون مراجعه به پزشک نمی‌‌توان به درمان آن پرداخت. پاها وظیفه تحمل وزن بدن را در طول روز برعهده دارند اما این امر ضرورتاً بدین معنا نیست که احساس درد به ویژه در هنگام شب طبیعی است. درد ضربان دار، درد مبهم و احساس سوزن سوزن شدن از جمله مواردی هستند که بیماران را به مطب پزشک می‌‌کشاند. این موارد معمولاً علامت یک اختلال هستند و پزشک به کمک روش‌های متعددی به تشخیص و درمان آنها خواهد پرداخت. در این مقاله قصد داریم به ارزیابی فهرستی از مشکلات شایعی بپردازیم که باعث پا درد در شب می‌شوند و پیشنهاداتی را در خصوص نحوه کنترل این علائم ارائه کنیم.
علت درد پا در شب
عوامل زیر از علتهای اصلی درد پا در شب می‌باشد:
گرفتگی عضله
هنگامی که عضلات شما خسته هستند انجام دادن برخی حرکات خاص باعث بروز درد میشود. اگر شما دچار پا درد در شب هستید ممکن است این اختلال به بی قراری و تکان خوردن مداوم در رختخواب ارتباط داشته باشد. بیقراری میتواند گرفتگی عضلات را به دنبال داشته باشد. جالب است بدانید که گاهی اوقات گرفتگی عضله به علت نداشتن فعالیت جسمانی و به ویژه نشستن در یک حالت به مدت طولانی ایجاد میشود. کم آبی و مصرف نکردن مایعات به مقدار کافی و همچنین کاهش سطح انواع مختلفی از نمک‌ها میتواند باعث گرفتگی عضلات شود. اگر شما ورزش کنید و همه منابع آبی بدن خود را مصرف نمایید سطح مایعات و نمک موجود در بدن دستخوش تغییر خواهد شد و این امر منجر به بروز اختلال در فرآیند ارسال سیگنال‌های عصبی بین عضلات و اعصاب خواهد شد و شما دچار گرفتگی عضله خواهید شد. پزشکان به منظور پیشگیری از بروز چنین اختلالی از بیمارانی که فعالیت جسمانی بالایی دارند می‌‌خواهند به مقدار کافی آب بنوشند و رژیم غذایی سالمی داشته باشند. گاهی اوقات پزشک به بیمار خود توصیه میکند از مکمل منیزیم استفاده کند، البته مصرف مکمل پس از ارزیابی دقیق شرایط بیمار و بررسی سابقه پزشکی او تجویز میشود.
التهاب تاندون و عضله
هنگامی که تاندون و عضله التهاب داشته باشند، معمولاً در هنگام خوابیدن درد خواهید داشت، به ویژه اگر تاریخچه آسیب دیدگی در این عضو وجود داشته باشد. با این حال، التهاب عضله و تاندون همواره نشانه آسیب دیدگی یک اندام نیستند و ممکن است نشان دهنده یک مشکل جدی باشند، بنابراین مشاوره پزشکی کاملاً ضروری است. شما می‌توانید از برخی از روش‌های درمان خانگی برای تسکین درد خود استفاده کنید، به عنوان مثال، از داروهای ضد التهاب استفاده کنید یا از کمپرس سرد و گرم برای تسکین درد بهره ببرید. در برخی موارد، تغییر الگوی خواب ممکن است به کاهش درد کمک کند. هنگام استفاده از کمپرس سرد و گرم، حتماً به احتیاط کامل توجه کنید تا از آسیب دیدگی و سوختگی پوست جلوگیری شود.
شکستگی استخوان
درد شدید و مقاوم در طول شبانه روز از جمله علائم شایع شکستگی استخوان محسوب میشود. در صورتی که شما دچار شکستگی استخوان شده باشید معمولا استراحت کردن کمکی به بهبود درد نخواهد کرد البته در مواردی که بیمار دچار شکستگی استرسی شده باشد انجام دادن فعالیت ورزشی سنگین باعث بروز درد خواهد شد و برخی از بیماران در هنگام خواب نیز درد را تجربه میکنند. به طور کلی شکستگی استخوان میتواند در پی وارد شدن ضربه یک عضو یا تصادف به وجود بیاید. گاهی اوقات زمین خوردن و سقوط از ارتفاع نیز منجر به شکستگی استخوان خواهد شد. در چنین شرایطی بیمار معمولاً به جای درد عضلانی درد را درون استخوان احساس میکند و نباید چنین دردی را نادیده گرفت. استراحت کردن در بستر و مصرف داروهای ضد التهاب میتواند به تسکین درد کمک کند اما درد علامت هشدار است و نشان می‌‌دهد در بدن یک اختلال جدی به وجود آمده است. چنانچه به شکستگی استخوان مشکوک شده اید بهتر است هر چه سریع تر به پزشک مراجعه نمایید تا از بروز عوارض جدی و دائمی جلوگیری شود.
لخته شدن خون
لخته شدن خون معمولاً در افرادی به وجود می‌آید که به مدت طولانی سفر کرده اند یا پرواز آنها چندین ساعت طول کشیده است. وجود لخته خون نشان دهنده یک اختلال جدی درون بدن است. برخی از علائم شایع لخته شدن خون به شرح زیر می‌باشد:
- معمولاً یک پا درگیر میشود.
- وجود قرمزی غیر طبیعی
- درد ضربان دار و آزار دهنده
- وجود گرما و تورم موضعی
در صورتی که شما هر یک از این علائم را دارید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید تا به درمان مشکل شما بپردازد.
مشکلات عروقی
واریس عروق به متورم شدن و پیچ خوردگی عروق ناشی از گردش نامناسب خون گفته میشود که معمولاً در افرادی که با مشکل احتباس مایعات مواجه هستند دیده میشود. این امر بدین معنا است که عروق خونی وظیفه خود را به طور صحیح انجام نمی‌دهند و به علت نشت از دریچه عروق یا ضعیف بودن دیواره عروق فشار درون پا افزایش پیدا میکند. این امر منجر به درد تیر کشنده و احساس سنگینی پاها خواهد شد که در هنگام شب و پس از یک روز پرکار بدتر میشود. شما می‌توانید با رعایت کردن موارد زیر از تجمع خون درون پا جلوگیری کنید:
- راه رفتن و داشتن فعالیت جسمانی به گردش خون کمک میکند.
- قرار دادن ساق پا در سطوح بالاتر از قلب به پمپاژ بهتر خون و حرکت آن از ناحیه پا به سمت قلب کمک میکند.
- بالا آوردن پاها به نیروی جاذبه کمک میکند خون را به سمت قلب هدایت کند.
- به پزشک مراجعه کنید تا به ارزیابی علائم شما بپردازد.
- استفاده از جوراب واریس بسیار کمک کننده است.
بیماری شریان
در صورتی که خون به مقدار کافی به پاها نرسد گردش نامناسب خون باعث بروز درد در عضلات ساق پا خواهد شد. برخی از افراد با آویزان کردن پای خود از تخت یا ایستادن سعی میکنند به تسکین درد کمک کنند که متاسفانه نیروی جاذبه باعث ارسال خون بیشتری به پاها خواهد شد. این وضعیت ممکن است یک یا هر دو پا را درگیر نماید که با انجام دادن فعالیت جسمانی در افزایش پیدا میکند و اجتناب از ادامه فعالیت جسمانی به تسکین درد کمک میکند. متاسفانه ریسک بروز بیماری شریان محیطی در پی عوامل زیر افزایش پیدا میکند:
- سیگار کشیدن
- دیابت
- بیماری قلبی عروقی
- بالا بودن سطح فشار خون و کلسترول
- چاقی و اضافه وزن
- پیری
متخصص پا به ارزیابی مشکلات مرتبط با گردش خون می‌پردازند تا برنامه درمانی مناسبی را به بیمار پیشنهاد دهد. در صورتی که شما مشکلات دیگری نیز داشته باشید به ویژه اگر علائم لخته شدن خون در شما مشاهده شود مراجعه به پزشک متخصص ضرورت خواهد یافت.
درد عصب
درد عصب در شب بسیار رایج است، زیرا در برخی از حالت‌های خاص بدن، اعصاب تحت فشار قرار می‌گیرند. معمولاً این نوع درد بیمار را از خواب بیدار میکند. درد تیرکشنده، بی‌حسی و سوزش از جمله مشکلاتی هستند که بیماران از آنها شکایت میکنند. درد عصب معمولاً در طول روز و در هنگام فعالیت جسمانی به وجود نمی‌آید. این نوع درد ممکن است با اختلالات عصبی مانند نوروپاتی مرتبط باشد. نوروپاتی باعث آسیب دیدگی اعصاب میشود و تغییر حس یا افزایش حساسیت را در بیمار ایجاد میکند. معمولاً حرکت کردن و استراحت دادن به عضلات و افزایش گردش خون باعث کاهش درد عصب میشود. البته، روش‌های درمانی دیگری نیز وجود دارند که پزشک پس از بررسی و ارزیابی شرایط شما، ممکن است آنها را تجویز کند.
بارداری
احساس درد و خستگی پاها در دوران بارداری بسیار شایع است. این اختلال معمولا به علت افزایش حجم خون و وارد شدن فشار بیشتر به بدن ناشی از اضافه وزن و حمل جنین به وجود می‌آید. بزرگ شدن رحم فشار بیشتری را به عروق خونی کمر و ران وارد میکند که این وضعیت منجر به اختلال در گردش خون در ناحیه پا و ساق پا و در نهایت متورم شدن پا و خستگی آن خواهد شد. ماساژ دادن پا و انجام دادن حرکات ورزشی سبک میتواند به رفع گرفتگی و خستگی پا و ساق پا کمک کند. در صورتی که این دو فاکتور کمکی به بهبود درد نکنند متخصص پا از بیمار می‌خواهد از کفش مخصوص استفاده کند، به انجام دادن تمرینات ورزشی خاص بپردازد و نحوه کنار آمدن با مشکلات ایجاد شده را یاد بگیرد تا به این ترتیب فشار از نواحی خاص بدن برداشته شود.
نقرس
نقرس باعث بروز درد و تورم شدید در اطراف مفاصل و به ویژه انگشت شست پا خواهد شد. این اختلال در پی یک واکنش شیمیایی که منجر به تشکیل توده‌های کریستالی اوره در مفاصل آسیب دیده میشود، تشدید خواهد شد. مصرف برخی نوشیدنی‌ها و غذاهای خاص که حاوی مقادیر زیادی پورین هستند باعث تشدید حملات نقرس میشود. معمولاً درد حاصل از نقرس زمانی تشدید میشود که بیمار از نوشیدنی‌های الکلی و غذاهای خاصی مانند پنیر و گوشت قرمز استفاده کند. از آنجایی که نقرس معمولاً به علت اختلال در تعادل واکنش شیمیایی مفاصل به وجود می‌آید مصرف داروهای خاصی که توسط پزشک تجویز میشود به بهبود این مشکل کمک خواهد کرد. در صورت بروز حملات مزمن و عود کننده تعداد زیادی از بیماران دچار تغییرات استئوآرتریتی در مفاصل آسیب دیده خود خواهند شد. در چنین شرایطی مراجعه به متخصص میتواند به تسکین درد مفاصل کمک کند. گاهی اوقات علل بروز پا درد در شب خیلی جدی نیستند و با کمک روش‌های درمانی ساده بهبود پیدا میکنند در غیر این صورت مراجعه به متخصص برای درمان علت بروز درد ضرورت خواهد یافت.
برای تسکین درد پای چپ در شب چه باید کرد؟
روش‌های متعددی وجود دارد که شما می‌توانید با پیروی کردن از آنها به تسکین پا درد خود در شب کمک کنید. برخی از این روش‌ها به شرح زیر می‌باشند:
- اگر سیگار می‌کشید سعی کنید هرچه سریع تر به فکر ترک کردن سیگار باشید زیرا سیگار کشیدن در روند گردش خون اختلال ایجاد میکند.
- قرار دادن پاها درون آب گرم میتواند به تسکین درد کمک کند به همین دلیل مقداری نمک اپسوم را درون آب بریزید و پای خود را درون آن قرار دهید.
- استفاده از روغن‌های ضروری مانند روغن اسطوخودوس و بابونه میتواند به رفع خستگی عضلات پا کمک کند. بدین منظور باید مقداری روغن را درون آب گرم بریزید و پای خود را در آن قرار دهید.
- ورزش کردن و فعالیت جسمانی منظم باعث کاهش فشار خون میشود و عضلات پا در هنگام خواب دردناک نخواهند بود.
- پیروی کردن از یک رژیم غذایی سالم سرشار از انواع میوه، سبزیجات و حبوبات، غلات کامل و پروتئین و محدود کردن چربی‌های اشباع و قند ضمن کاهش سطح چربی و قند خون به کنترل وزن نیز کمک میکند.
- کاهش وزن اضافی بدن یکی از عواملی است که به کنترل فشار خون و کاهش ریسک ابتلا به دیابت که از علل اصلی بروز پادرد محسوب میشود، کمک میکند.
- سعی کنید ساعت استرس خود را کاهش دهید تا آرامش بیشتری داشته باشید و کیفیت خواب شما افزایش پیدا کند.
- استفاده از پماد مسکن در نواحی دردناک بدن و پس از آن استفاده از بانداژ برای بستن پاها میتواند کمک کننده باشد.
- گاهی اوقات پا درد به علت سردی هوا افزایش پیدا میکند و شما می‌توانید با گرم نگه داشتن پاهای خود و استفاده از جوراب پشمی و پتوی مناسب از بروز درد جلوگیری کنید.
- در هنگام خواب می‌توانید چند بالش زیر پای خود قرار دهید تا پای شما در ارتفاع بالاتری قرار بگیرد و گردش خون با سهولت بیشتری انجام شود.
- به مقدار کافی آب بنوشید تا از احتباس مایعات در مچ پا جلوگیری شود. نوشیدن آب کافی به گردش بهتر خون در بدن کمک میکند.
پیروی کردن از نکاتی که در این قسمت به آنها اشاره کردیم میتواند تا حد قابل توجهی به تسکین پا درد در شب کمک کند. گاهی اوقات پوشیدن کفش نامناسب باعث پا درد میشود به همین دلیل شما باید همیشه از کفش مناسب استفاده کنید. از انجام دادن فعالیت جسمانی شدید که باعث کشیدگی بیش از حد عضلات میشود خودداری کنید. در صورت بروز درد مزمن مراجعه به پزشک ضروری است زیرا گاهی اوقات درد علامت یک بیماری جدی است که نیاز به مراقبت خاص پزشکی و درمان به موقع دارد.
