قرص گاباپنتین و عوارض ناشی از مصرف آن

گاباپنتین یک داروی ضد صرع است و به عنوان داروی ضد انعقاد هم شناخته می‌شود. این دارو بر تمامی مواد شیمیایی و عصبی که در عوامل ایجاد تشنج و انواع دردها نقش دارند، تأثیرگذار است.

گاباپنتین همراه با سایر داروها، برای درمان تشنج‌های جزئی در بزرگسالان و کودکان (با حداقل ۳ سال) استفاده می‌شود. علاوه بر این، گاباپنتین برای درمان درد عصبی که به وسیله ویروس هرپس یا زونا (هرپس زوستر) در بزرگسالان ایجاد می‌شود، استفاده می‌شود.

استفاده ­ها

گاباپنتین به همراه دیگر داروها برای جلوگیری و کنترل تشنج، مورد استفاده قرار می­گیرد. این قرص همچنین، برای کاهش درد عصبهای مرتبط با بیماری زونا (دانه­ ها و جوش­های شدیدی که توسط عفونت هِرپِس زوستِر به وجود می­آیند)، در بزرگسالان استفاده میشود.

گاباپنتین با نام داروی ضد انعقاد یا ضد صرع نیز شناخته می­شود.

چگونگی استفاده از قرص گاباپنتین

دستورالعمل استفاده از دارو و در صورت موجود بودن، اطلاعات مربوط به بیمار (که توسط داروساز فراهم شده است) را قبل از استفاده گاباپنتین و هر بار تعویض کردن آن، مطالعه کنید. اگر سوالی داشتید، از دکتر یا داروساز خود بپرسید.

این دارو را از طریق دهان و با یا بدون غذا، بر اساس توصیه پزشک خود استفاده کنید. مقدار دوز استفاده شده، به وضعیت پزشکی و عکس­ العمل شما نسبت به درمان بستگی خواهد داشت. برای کودکان، دوز مصرف شده، بر اساس وزن آن­ها در نظر گرفته می­شود.

اگر شما از قرص استفاده می­کنید و پزشک به شما توصیه کرده است تا قرص از وسط نصف شود، نصف دیگر قرص را در زمان مصرف دوز بعدی، استفاده کنید. در صورت عدم استفاده از نصف دیگر قرص پس از چند روز، آن را دور بیاندازید. اگر از کپسول استفاده می­کنید، آن­ها را همراه با آب فراوان، کامل ببلعید.

دنبال کردن دوزهای تعیین شده توسط پزشک شما، به طور دقیق، از اهمیت بالایی برخوردار می­باشد. در طول روزهای اول درمان، پزشک شما ممکن است به تدریج، دوز استفاده شده برای تنظیم شدن بدن نسبت به دارو را افزایش دهد. برای کاهش عوارض، اولین دوز خود را در وقت خواب مصرف کنید.

از این داروها به طور مداوم استفاده کنید تا بیشترین تاثیر را بر روی شما داشته باشد. این دارو، زمانی که میزان وجود آن در بدن مقدار ثابتی باشد، بیشترین تأثیر را خواهد داشت. از گاباپنتین در فاصله­ های زمانی مساوی به صورت روزانه استفاده کنید. اگر از این دارو 3 بار در روز، برای کنترل تشنج استفاده می­کنید، بین دوزهای خود بیشتر از 12 ساعت فاصله به وجود نیاورید، چون ممکن است باعث افزایش تشنج­های شما شود.

از این دارو زیاد استفاده نکنید و بدون مشورت با پزشک، دوز خود را افزایش ندهید. این کار تأثیری در سرعت بهبودی وضعیت شما، با وجود افزایش ریسک عوارض، نخواهد داشت.

بدون مشورت با پزشک خود، استفاده از این دارو را قطع نکنید. در بعضی از شرایط، با قطع کردن دارو، وضعیت بیمار بدتر خواهد شد. دوز مصرفی شما باید به تدریج کاهش یابد.

آنتی­ اسیدهایی که در آن­ها آلومینیوم یا منیزیم به کار رفته است، ممکن است در جذب این دارو، اختلال ایجاد کنند. اگر شما آنتی­اسید نیز مصرف می­کنید، بهتر است تا از گاباپنتین حداقل 2 ساعت بعد از مصرف آنتی­ اسید، استفاده کنید.

انواع مختلف گاباپنتین (مانند آزادساز فوری، آزادساز ثابت، آزادساز ثابت اِناکاربیل)، به شکل­های متفاوتی در بدن جذب می­شوند. بدون مشورت با پزشک خود، از یک نوع به نوع دیگر، داروی خود را تغییر ندهید.

به دکتر خود، در صورت عدم بهبودی یا وخیم­تر شدن وضعیتتان، اطلاع دهید.

این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید.

نگهداری

این دارو باید در محلی با دمای استاندارد اتاق و به دور از چراغ و رطوبت، نگهداری شود. این دارو را در حمام قرار ندهید. تمام داروها را از دسترس بچه­ ها و حیوانات دور نگه دارید.

 اطلاعات درباره دوزهای مصرفی

دوز معمول صرع بزرگسالان:

دوز اولیه: استفاده از 300 میلی­گرم به طور شفاهی در روز اول، 300 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 2 بار در روز دوم و پس از آن 300 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 3 بار در روز سوم

دوز نگهدارنده: استفاده از 300 تا 600 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 3 بار در روز

حداکثر دوز: استفاده روزانه 3600 میلی­گرم به طور شفاهی (در 3 دوز جداگانه)

– بیشترین زمان بین دوزها (در برنامه 3 بار در روز)، نباید بیشتر از 12 ساعت باشد.

دوز معمول بزرگسالان برای نورولوژی پس از تبخال:

• دوز اولیه: استفاده از 300 میلی­گرم به طور شفاهی در روز اول، 300 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 2 بار در روز دوم و پس از آن 300 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 3 بار در روز سوم
• عیارسازی رو به بالا، به مقدار مورد نیاز، برای تسکین درد.
• حداکثر دوز: استفاده از 1800 میلی­گرم در روز (600 میلی­گرم به طور شفاهی و تعداد 3 بار در روز)

گاباپنتین تحت نام گرالیس (Gralise)، در دسترس می­باشد:

• دوز نگهدارنده: مصرف گرالیس باید تا مقدار شفاهی 1800 میلی­گرم در روز با شام شب، عیارسازی شود.
• برنامه عیارسازی توصیه شده، می­تواند به شکل زیر باشد:

روز اول: مصرف 300 میلی­گرم به طور شفاهی با شام شب

روز دوم: مصرف 600 میلی­گرم به طور شفاهی با شام شب

روز سوم تا ششم: مصرف 900 میلی­گرم به طور شفاهی با شام شب

روز هفتم تا دهم: مصرف 1200 میلی­گرم به طور شفاهی با شام شب

روز یازدهم تا چهاردهم: مصرف 1500 میلی­گرم به طور شفاهی با شام شب

روز پانزدهم: مصرف 1800 میلی­گرم به طور شفاهی با شام شب

دوز معمول بزرگسالان برای سندروم پای بی­قرار 

گاباپنتین اِناکاربیل تحت نام تجاری هوریزانت (Horizant)، در دسترس می­باشد:

مصرف روزانه 600 میلی­گرم به طور شفاهی با غذا و در بازه زمانی حدود 5 بعدازظهر

استفاده: این قرص برای درمان سندروم پای بی­قرار اولیه با شدت متوسط تا شدید، در بزرگسالان استفاده می­شود.

دوز معمول کودکان مبتلا به بیماری صرع: 

سن کمتر از 3 سال: توصیه نمی­شود.

بیشتر یا برابر با 3 سال و کمتر از 12 سال:

دوز آغازین: محدوده آن، بین 10 تا 15 میلی­گرم/کیلوگرم در روز و در 3 دوز جداگانه می­باشد.

دوز تاثیرگذار: با عیارسازی رو به بالا و مصرف، طی زمان تقریبی 3 روز، برسد. دوز تاثیرگذار در بیماران 5 ساله و بزرگتر، بین 25 تا 35 میلی­گرم/کیلوگرم در روز و در دوزهای جداگانه میباشد (3 بار در روز).

دوز تاثیرگذار در بیماران کودک سنین 3 و 4 سال، مقدار 40 میلی­گرم/کیلوگرم در روز است و در دوز­های جداگانه (3 بار در روز) مصرف می­شود. گاباپنتین ممکن است به صورت یک راه حل شفاهی، کپسول، یا قرص، یا استفاده از ترکیب فرمول­های آن، در نظر گرفته شود. دوزهایی که به مقدار 50 میلی­گرم/کیلوگرم در روز می­رسند، در مطالعه بالینی طولانی­مدت، به خوبی امتحان شده و تحمل ­پذیری بالایی دارند. بیشترین زمان موجود بین مصرف دوزها، نباید بیشتر از 12 ساعت باشد.

سنین بالاتر از 12 سال:

دوز اولیه: استفاده از 300 میلی­گرم به طور شفاهی در روز اول، 300 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 2 بار در روز دوم و پس از آن 300 میلی­گرم به طور شفاهی به تعداد 3 بار در روز سوم

دوز نگهدارنده: استفاده از 900 تا 1800 میلی­گرم به طور شفاهی در 3 دوز جداگانه. دوزها ممکن است به مقدار 1800 میلی­گرم در روز افزایش پیدا کنند. دوزهایی که به مقدار 2400 میلی­گرم در روز می­رسند، در مطالعه بالینی طولانی­ مدت، به خوبی امتحان شده و تحمل­ پذیری بالایی دارند.

دوزهای 3600 میلی­گرم در روز، نیز همچنین برای بیماران اندک و مدت زمان کوتاه، در نظر گرفته شده­ و قدرت تحمل­ پذیری بالایی دارند. بیشترین زمان موجود بین دوزها در حالت سه بار در روز، نباید بیشتر از 12 ساعت باشد.

 دوز فراموش شده 

اگر شما یک دوز را فراموش کنید، به محض به خاطر آوردن، آن را مصرف کنید. اگر زمان استفاده از دوز بعدی شما نزدیک باشد، از دوز فراموش شده عبور و آن را مصرف نکنید. دوز را برای هماهنگ شدن با برنامه خود، دو برابر نکنید. اگر شما از گاباپنتین برای کنترل تشنج، به مدت 3 بار در روز استفاده می­کنید، اجازه ندهید تا فاصله بین مصرف دوزهای شما به بیش از 12 ساعت برسد، زیرا این عمل منجر به افزایش تشنج­های شما خواهد شد. در صورت رخ دادن این اتفاق، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.

هشدارها

گاباپنتین می­تواند منجر به به وجود آمدن مشکلات تنفسی خطرناک شود. این مورد، بخصوص برای حالتی که شما در آن اختلال تنفسی دارید یا از داروهایی استفاده می­کنید که شما را خواب­ آلوده و تنفس شما را آهسته می­کند، بسیار خطرناک می­باشد.

در صورت داشتن تنفسی بسیار آهسته، فوراً به مراقبت­های پزشکی اورژانسی مراجعه کنید.

بعضی افراد درباره خودکشی یا تغییرات اخلاقی، در حین استفاده از گاباپنتین، صحبت می­کنند. نسبت به ایجاد تغییر در حالت رفتاری و علائم خود، هشیار باشید. هر گونه علائم جدید، یا علائم در حال بدتر شدن را به پزشک خود گزارش دهید.

از رانندگی کردن و انجام فعالیت­های خطرناک تا زمانی دانستن تأثیر گاباپنتین بر روی خود، پرهیز کنید. سرگیجه یا خواب ­آلودگی میتواند منجر به سقوط کردن، حوادث، یا آسیب­دیدگی­های شدید شود.

به طور ناگهانی، استفاده از گاباپنتین را قطع نکنید، حتی اگر احساس می­کنید که حالتان خوب شده است.

عوارض

خواب ­آلودگی، سرگیجه، ناهماهنگی، خستگی، تاری/دوبینی، حرکات غیرعادی چشم، یا لرزش ممکن است برای شما اتفاق بیفتد. در صورت باقی ماندن یا بدتر شدن هر کدام از این تأثیرات، بی­ درنگ پزشک یا داروساز خود را در جریان بگذارید.

به خاطر داشته باشید که دلیل توصیه این دارو توسط پزشک، به دلیل اعتقاد وی مبنی بر بیشتر بودن فواید دارو نسبت به عوارض آن، می­باشد. بسیاری از مردم که از این دارو استفاده می­کنند، عوارضی جدی را تجربه نمی­کنند.

در صورت تجربه عوارض نادر اما جدی، مانند ورم کردن دست­ها/مچ پا/پاها، سریعاً پزشک خود را مطلع سازید.

تعداد معدودی از مردم که از داروهای ضدتشنج برای هر شرایط (مانند تشنج­ها، اختلال دوقطبی و درد) استفاده می­کنند، ممکن است مواردی مانند افسردگی، افکار/اقدامات خودکشی، یا مشکلات روانی/خونی دیگر را تجربه کنند. در صورتی که شما یا خانواده­/مراقب متوجه هرگونه تغییر غیرعادی/ناگهانی در رفتار خود (مانند افکار، یا رفتار شامل نشانه­ هایی از افسردگی، افکار/اقدامات خودکشی، افکار درباره صدمه زدن به خود) شده­اید، سریعاً به پزشک خود اطلاع دهید.

در صورت تجربه هرگونه عارضه، از جمله تنگی نفس یا نفس کشیدن آهسته، باید فوراً کمک پزشکی دریافت کنید.

واکنش آلرژیک جدی نسبت به این دارو، بسیار نادر است. با این­حال، در صورت تجربه هرگونه علائم مرتبط به واکنش آلرژیک جدی (مانند تب، تورم غدد لنفاوی، جوش و دانه، خارش/ورم به خصوص در محدوده صورت/زبان/گلو، سرگیجه شدید و مشکل تنفسی)، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید.

اینجا، لیست کامل عوارض احتمالی، به طور کامل مطرح نمی­شود. اگر شما معتقدید که عوارض دیگر در این لیست باید موجود باشد، با پزشک یا داروساز خود تماس بگیرید.

اثرات متقابل

اثرات متقابل داروها، ممکن است چگونگی عملکرد داروها بر روی شما یا افزایش ریسک عوارض جدی را تغییر دهد. این مطلب، شامل تمام اثرات متقابل داروها نمی­باشد. یک لیست از تمام محصولاتی که استفاده می­کنید را نزد خود نگه دارید (مانند داروهای نسخه­ ای/غیرنسخه ­ای و محصولات گیاهی) و با پزشک یا داروساز خود، آن­ها را به اشتراک بگذارید. بدون تأیید پزشک خود، هیچ دارویی را شروع نکنید، قطع نکنید، یا دوز آن را تغییر ندهید.

یک محصول که ممکن است با این دارو تعامل داشته باشد، داروی اورلیستات (orlistat) می­باشد.

ریسک ناشی از عوارض جدی (مانند آهستگی/ تنگی نفس، سرگیجه/خواب ­آلودگی شدید)، در صورت استفاده از این محصول، همراه با دیگر محصولات که ایجاد خواب ­آلودگی یا مشکلات تنفسی می­کنند، ممکن است افزایش یابد. پزشک یا داروساز خود را، در صورت استفاده از داروهای دیگر، مطلع سازید. داروهای دیگر عبارتند از: مُسکن­های مواد مخدر یا سرفه (مانند کدئین، هیدروکودون)، مشروبات الکلی، ماریجوانا (شاهدانه)، اونع دارو برای خوابیدن یا اضطراب (مانند آلپرازولام، لورازپام، زولپیدم)، شل­کننده­ های ماهیچه (مانند کاریزوپرودول، سیکلوبنزاپرین) و یا آنتی­ هیستامین­ها (مانند ستیریزین، دیفن ­هیدرامین).

برچسب­های موجود بر روی داروهای خود (مانند محصولات آلرژی، سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید. دلیل این امر، وجود عناصری می­باشد که ممکن است باعث ایجاد خواب ­آلودگی شود. از داروساز خود درباره استفاده بدون خطر از آن محصولات، سوال کنید.

سوالات متداول

در صورت مصرف بیش از حد دارو، چه اتفاقی برای من خواهد افتاد؟

باید فوراً به بخش مراقبت­های پزشکی اورژانسی مراجعه کنید یا با خط تلفن (کمک به مسمومیت) با شماره­ های 1490، 115 یا 190 تماس بگیرید.

آیا استفاده از این دارو منجر به افزایش وزن خواهد شد؟

گاباپنتین ممکن است باعث افزایش وزن گردد، ولی این عارضه بسیار نادری است. مطالعات نشان داده ­اند که تعداد اندکی از افراد که از داروی گاباپنتین استفاده می­کنند، دچار افزایش وزن می­شوند.

استفاده از گاباپنتین چه احساسی را به شما القا می­کند؟

در صورت نداشتن عوارض یا عکس­ العمل نسبت به گاباپنتین، احساسی متفاوت به شما القا نخواهد شد. گاباپنتین برای درمان تشنج­ها، درد اعصاب و علائم سندروم پاهای بی­قرار، مورد استفاده قرار می­گیرد. اگر استفاده از گاباپنتین بر روی شما تأثیرگذار باشد، شما ممکن است در نهایت، نسبت به علائم، احساس آسودگی کنید.

آیا گاباپنتین یک ماده مخدر می­باشد؟ 

گاباپنتین یک ماده مخدر نمی­باشد و مانند بیشتر مواد مخدر، خاصیت اعتیاد و سوءمصرف را با خود به همراه ندارد.