در ستون فقرات شما، بین هر استخوان، دیسکهایی قرار دارند که همانند فنرهای جاذب شوک عمل میکنند و در هنگام حرکت و حمل اجسام فشار را تسهیل میکنند. این دیسکها با گذر زمان و یا به دلیل حمل اجسام سنگین، فرسوده میشوند. وقتی دیسکها آسیب میبینند، به بیرون منتفخ میشوند و فشار وارد به اعصاب درون ستون فقرات میکنند. درمانهایی برای این وضعیت شامل استراحت در تخت خواب، مصرف داروهای تسکیندهنده و فیزیوتراپی است که در برخی موارد میتواند کمک کند تا دیسک به موقعیت طبیعی خود بازگردد. در صورتی که این درمانها بهبودی مطلوب را نداشته باشند، پزشکان ممکن است عمل جراحی را توصیه کنند. عمل جراحی در موارد نادری تنها برای دردهای کمر طولانی مدت (مزمن) توصیه میشود، زیرا ممکن است بهبودی مطلوبی نداشته باشد. در این مقاله، نکاتی پس از عمل جراحی دیسک فتق بررسی شده است که باید در نظر گرفته شوند.
مشاور شما فکر میکند که شما میتوانید از یکی از عملهای جراحی که در اینجا توضیح داده شده است برای ترمیم آسیب ستون فقرات خود بهره مند شوید. آنها درباره اینکه کدام روش برای شما بهترین است با شما بحث خواهند کرد و آن را با جزئیات بیشتر توضیح خواهند داد. در عمل جراحی دیسککتومی و میکرودیسککتومی، بخشی از دیسک که به ریشه عصبی فشار وارد میکند برداشته میشود. اگر قرار است عمل جراحی میکرودیسککتومی را انجام دهید، در طول این عمل ، دیسک آسیب دیده از طریق یک برش کوچک با استفاده از میکروسکوپ جراحی، برداشته میشود. عمل جراحی لامینکتومی شامل برداشتن قسمتهای استخوانی در پشت ستون فقرات شما است که فضای بیشتری برای ریشههای عصبی به دام افتاده ایجاد میکند. معمولاً اگر دچار تنگی کانال نخاعی باشید این عمل جراحی برای شما انجام میشود. عمل جراحی فیوژن ستون فقرات، یک جراحی پیچیده است. پزشکان حرکت استخوانهای خاص ستون فقرات را با استفاده از قفس یا پیچهای فلزی متوقف میکنند (بیحرکت کردن). این کار تنها در صورتی برای شما انجام میشود که ستون فقرات شما نیاز به ثابت ماندن (تثبیت) داشته باشد . برای آنکه بدانید پس از عمل جراحی چقدر طول میکشد تا بهبود پیدا کنید، از پزشک خود سوال بپرسید و درباره کارهایی که میتوانید انجام دهید سوال کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی مراقبتهای بعد از عمل دیسک کمر و یا رزرو نوبت در با شماره تلفن 03131311013 تماس حاصل فرمایید.
مراقبتهای بعد از عمل جراحی دیسک کمر
مهمترین چیزهایی که شما باید در طول دوره نقاهت پس از عمل جراحی دیسک کمر در نظر داشته باشید عبارتند از:
قرصهایی برای کنترل درد
پزشکان هنگام رفتن به خانه، بسته به نوع عمل جراحی که انجام دادهاید و میزان دردی که قرار است تجربه کنید، داروهایی به شما میدهند تا با خود به خانه ببرید. معمولاً این داروها شامل ترکیبی از موارد زیر هستند:
- پاراستامول– یکی از اولین مسکنهای ضد درد است که اگر همچنان درد داشته باشید باید به طور منظم در خانه آن را مصرف کنید. شما میتوانید حداکثر ۸ قرص در هر ۲۴ ساعت مصرف کنید.
- کدئین / ترامادول – مسکنهای ضد درد مبتنی بر مواد افیونی که میتوانید از آنها استفاده کنید. همچنین اگر هنوز درد دارید، میتوانید از پاراستامول استفاده کنید. عوارض جانبی این داروها شامل خواب آلودگی و یبوست است. اگر شرایط زیر را تجربه میکنید، با پزشک خود تماس بگیرید:
- اگر زخم شما بیشتر و بیشتر دردناک میشود
- اگر در اطراف زخم خود قرمزی و یا تورم دارید
- اگر متوجه هرگونه ترشح از زخم شدید
- ایبوپروفن/ دیکلوفناک– این مسکنها همچنین باعث کاهش تورم میشوند (ضد التهاب هستند). شما معمولاً برای دورههای زمانی نسبتاً کوتاه از آنها استفاده خواهید کرد. این داروها را باید همراه با غذا مصرف کنید. همچنین میتوانید آنها را همراه با داروهای پاراستامول، کدئین و ترامادول مصرف کنید. اگر در گذشته دچار زخم معده بودهاید از مصرف آنها خودداری کنید. از آنجا که کدئین / ترامادول میتوانند باعث بروز یبوست شوند، ممکن است پزشک همراه با آنها ملینهایی مانند موارد زیر را نیز تجویز کند:
- سنا– این ملین معمولاً ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از مصرف آن عمل میکند.
- لاکتوز – شما باید این محصول را به صورت منظم تا ۷۲ ساعت مصرف کنید تا عمل کند. همچنین باید هنگام مصرف لاکتوز مایعات زیادی بنوشید و بسته به علائم خود می توانید یکی یا هر دوی این ملینها را استفاده کنید. اگر بیش از سه روز پس از مصرف مسهلها همچنان یبوست دارید با پزشک خود مشورت کنید.
مشاوره و تمرینات فیزیوتراپی
مشاوره و تمرینات فیزیوتراپی ستون فقرات شما بسیار پیچیده است و دارای بخشهای زیادی مانند رباطها، ماهیچهها و مفاصل و اعصاب میباشد که میتواند باعث ناراحتی، ضعف یا تغییرات حسی شما شود. هدف از جراحی دیسک کمر، رفع مشکلات در یک یا دو قسمت از این بخشها است. عمل جراحی باعث ایجاد بافت زخم میشود. این زخم نه تنها در پوست شما ایجاد میشود، بلکه روی بافتهای زیرین آن از جمله عضلات، رباطها و به ویژه در اطراف ریشه عصبی شما نیز رخ میدهد. این بافت زخم باعث احساس انعطاف ناپذیری در کمر شما میشود و ممکن است مقداری ناراحتی و درد به همراه داشته باشد. بافت زخم پس از عمل جراحی شما به تدریج بهبود خواهد یافت. ممکن است روزهایی که احساس ناراحتی دارید به مرخصی و استراحت نیاز داشته باشید. این امر طبیعی است اما اگر شرایط زیر را تجربه میکنید، فوراً به پزشک مراجعه نمایید:
- دردی که از بین نرود و بدتر شود
- هرگونه بیحسی جدید یا رو به افزایش
- ضعف عضلانی
- تغییر در عملکرد مثانه
مراقبتهای شخصی پس از عمل جراحی برای کمک به بهره گیری بیشتر شما از عمل جراحی که انجام دادهاید، اهمیت بسیاری دارد. اهداف شما در این اقدامات عبارتند از:
- برای کاهش اثرات احتمالی بافت زخم، حرکت ستون فقرات و ساختارهای آن را آغاز کنید.
- قدرت عضلانی و موقعیت وضعی خوب بدن خود را بازگردانید. قدرت عضلانی و موقعیت وضعی، اغلب به دلیل علائم طولانی مدت پس از عمل ضعیف هستند.
- آگاهی خود درباره نحوه عملکرد ستون فقرات و نحوه مراقبت از آن را افزایش دهید.
تمرینات
اهداف برنامه ورزشی روزانه شما پس از جراحی دیسک کمر ناحیه لامبر عبارتند از:
- بهبود و حفظ تحرک عمومی
- بهبود قدرت و تناسب اندام
- کمک به بازگشت به فعالیتهای عادی
تا زمانی که احساس راحتی دارید، باید این تمرینات را روزانه سه بار انجام دهید. پزشکان توصیه میکنند حداقل شش ماه این ورزشها را ادامه دهید. این تمرینات نباید باعث افزایش درد یا علائمی مانند بیحسی، سوزش و سوزنزدگی یا ضعف در شما شوند. با این حال، ممکن است در حین انجام ورزش، کمی ناراحتی، عدم انعطافپذیری، کشش یا اندکی درد تجربه کنید که در روزهای پس از عمل جراحی طبیعی است. پزشک توصیه میکند برخی از نوع دیگر ورزشها را نیز انجام دهید تا به کمر شما کمک کنند. کلاسهای یوگا و تمرینات بالا بسیار مناسب هستند. اگر به یک باشگاه ورزشی میرید، به مربیان بگویید که عمل جراحی دیسک کمر انجام دادهاید.
تمرین ۱
برای انجام این تمرین:
- به پشت روی زمین دراز بکشید، در حالی که زانوهای خود را خم کرده و کف پاهای خود را در راستای لگن خود قرار دادهاید.
- شکم خود را شل کنید. از درون دندههای پایینی خود نفس بکشید و هنگام بازدم به آرامی ناف شکم خود را به سمت بالا بکشید. باید در ناحیه پایین شکم خود احساس انقباض اندکی داشته باشید.
- اجازه ندهید کمر یا لگن شما حرکت کند. میتوانید حرکت کردن بدن خود را با قرار دادن دستها روی جلوی لگن خود امتحان کنید. اگر میتوانید ناف خود را ۱۰ ثانیه داخل نگه دارید.
تمرین ۲
برای انجام این ورزش:
- در حالی که زانوهای خود را خم کردهاید و کف پاهای خود را هم راستای لگن روی زمین قرار دادهاید، به پشت دراز بکشید:
- درست مانند تمرین ۱ ، ناف شکم خود را بالا و به داخل بکشید تا انقباض ملایمی را در بخش پایینی شکم خود احساس کنید.
- یکی از پاشنههای پای خود را به جلو بلغزانید تا یکی از پاهای خود را صاف کنید. سپس مجدداً پاشنه خود را به عقب بکشید تا به موقعیت اولیه خود بازگردد. اجازه ندهید کمرولگن شما حرکت کند.
ورزش ۳
برای انجام این حرکت:
- در حالی که زانوهای خود را خم کرده و کف پاها را با لگن خود در یک راستا قرار دادهاید به پشت روی زمین دراز بکشید. مانند تمرین ۱ ناف خود را به سمت بالا و داخل بکشید تا انقباض ملایمی را در بخش پایینی شکم خود احساس کنید.
- به آرامی اجازه دهید یکی از زانوها به سمت یک طرف کشیده شود ؛ بدون آنکه لگن شما بچرخد. به آرامی آن را به موقعیت اولیه خود بازگردانید و کمر و لگن خود را تحت کنترل نگه دارید.
ورزش ۴
برای انجام این حرکت:
- در حالی که زانوهای خود را خم کردهاید و پا را در راستای لگن خود به زمین چسباندهاید، روی کمر دراز بکشید. درست مانند تمرین ۱ ناف خود را به سمت داخل و بالا بکشید تا انقباض ملایمی را در بخش پایینی شکم خود احساس کنید. به آرامی یکی از زانوها را از زمین بلند کنید؛ به طوری که مفصل ران شما در زاویه ۹۰ درجه قرار بگیرد.
- سپس زانوی خود را به موقعیت اولیه آن بازگردانید. در حین حرکت دادن زانوی خود ، کمر و لگن را ثابت نگه دارید.
تمرین ۵
برای انجام این تمرین:
- به یک طرف بدن خود دراز بکشید، در حالیکه لگن شما زاویه پیدا کرده است، مفاصل ران خود را در حدود ۴۵ درجه خم کنید و زانوهای خود را خم نگه دارید و کمر خود را در موقعیت صاف حفظ کنید.
- پاشنههای پای خود را در کنار یکدیگر نگه دارید. به آرامی بخش فوقانی زانوی خود را با چرخاندن مفصل ران به سمت خارج بلند کنید؛ بدون آنکه اجازه دهید کمر یا لگن شما بچرخد.
ورزش ۶
برای انجام این حرکت:
- در حالی که کمر خود را صاف نگه داشتهاید، بنشینید. شانهها مستقیماً روی لگن قرار داشته باشد و پاهای شما شل باشند.
- به آرامی یکی از زانوها و سپس دیگری را صاف کنید. اجازه ندهید لگن به عقب بلغزد یا بچرخد یا کمر شما خم شود.
- به عقب تکیه ندهید. اگر هر گونه ناراحتی در کمر یا پای خود احساس میکنید، انجام این حرکت را متوقف کنید
سایر تمرینات
تمرینات ساده دیگری نیز وجود دارند که میتوانید آنها را به عنوان بخش از فعالیتهای روزمره خود انجام دهید. مانند نشستن، بلند شدن و بالا رفتن از پلهها. این کارها را به آرامی و تحت کنترل انجام دهید. در حین انجام این کارها، ستون فقرات خود را همواره صاف نگه دارید. پیاده روی یک ورزش بسیار خوب است و به شما در حفظ تناسب کمک میکند و گردش خون و قدرت عمومی بدن شما را بهبود میبخشد. فعالیت پیاده روی را با قدم زدن در مسافت کوتاه آغاز کنید و به تدریج سرعت و مسافتی که طی میکنید را افزایش دهید. باید از نشستن یا ایستادن در یک موقعیت برای مدت زمان طولانی اجتناب کنید . زیرا این کار باعث خشک شدن بدن شما میشود . همچنین در چند هفته اول پس از عمل از انجام کارهای ناخوشایند و غیر عادی خودداری کنید.
توصیههایی درباره موقعیت وضعی بدن
موقعیت وضعی تنها نشستن یا ایستادن در یک موقعیت مناسب نیست . موقعیت وضعی مناسب، به نحوه حرکت کردن شما نیز بستگی دارد. شما باید بتوانید تمام فعالیتهای طبیعی خود را در یک موقعیت راحت و کارآمد انجام دهید؛ زیرا این امر فشار کمتری به بدن شما وارد میکند و باعث صرفه جویی در انرژی میشود. داشتن موقعیت وضعی خوب ، درست مانند داشتن مهارتهای دیگر است و برای کسب آن به زمان و تمرین نیاز است. شما نمیتوانید تمام عادتهای خود را یک شبه تغییر دهید . تمرین منظم به شما کمک میکند تا نتایج خوبی بدست بیاورید، به خصوص اگر تمرکز شما بر چگونگی احساسی باشد که موقعیتهای وضعی و حرکات جدید به شما منتقل میکنند؛ به عنوان مثال، هنگامی که در یک موقعیت وضعی خوب نشستهاید و ستون فقرات شما به خوبی پشتیبانی میشود، درباره موقعیت سر خود روی شانهها فکر کنید. باید متعادل کردن سر روی شانهها بدون هیچگونه تلاشی از سوی عضلات کمر و گردن انجام شود. اطلاعاتی که در ادامه میآید، تنها یک راهنما است. یادآوری این نکته حائز اهمیت است که تغییر موقعیت وضعی شما، اغلب به جلوگیری از خسته شدن عضلات کمک میکند و به مفاصل شما اجازه حرکت میدهد.
ایستادن
با داخل نگه داشتن استخوان دنبالچه و انقباض ملایم عضلات شکم، میزان انحنای مناسبی را در بخش پایینی ستون فقرات خود حفظ کنید. استخوان قفسه سینه خود را اندکی بلند کنید تا اجازه دهید شانهها شل شده و عقب قرار بگیرند . در این موقعیت وضعی، سر شما روی شانهها متعادل خواهد شد و هرگونه کشش روی پشت گردن برطرف میشود.
نشستن
مهم است که در حین نشستن، انحنای بخش پایینی کمر خود را حفظ کنید؛ زیرا این امر به شما کمک میکند تا شانهها، سر و گردن خود را در یک موقعیت وضعی خوب قرار دهید. سُر خوردن در صندلی، موقعیت وضعیت مناسبی نیست و باعث کشش روی رباطها، مفاصل و دیسکهای ستون فقرات میشود.
توصیههایی درباره بلند کردن اجسام
در هنگام بلند کردن هرگونه جسمی مراقب باشید. در اینجا چند نکته آمده است که میتواند در بلند کردن اجسام به بیخطرترین شکل ممکن به شما کمک کند.
- برای بلند کردن اجسام آماده شوید: آیا بلند کردن اجسام لازم است؟ اگر این شی سنگین است، آیا می توانید از کسی کمک بگیرید؟ آیا هنگام بلند کردن اجسام ، چیزی در مسیر حرکت شما وجود ندارد؟
- رسیدن به موقعیت وضعی مناسب: نزدیک به چیزی که میخواهید بلند کنید بایستید. پاهای خود را در دو طرف آن قرار دهید و با مسیری که قرار است در آن حرکت کنید رو به رو شوید. اطمینان حاصل کنید که وزنی که برمیدارید، به درستی روی هر دو پای شما تقسیم شود. کمر و گردن خود را صاف نگه دارید. مفاصل ران و زانوی خود را خم کنید تا زمانی که هم سطح شیء مورد نظر قرار بگیرید. با استفاده کامل از دستهای خود، شیء مورد نظر را در دست بگیرید؛ نه فقط با استفاده از نوک انگشتان.
- بلند کردن صحیح: کمر خود را صاف کرده و جسم را نزدیک به بدن خود نگه دارید. با صاف کردن تدریجی پاها و مفاصل ران و زانوها، جسم را بلند کنید.
- پایین گذاشتن جسم: حرکت بلند کردن را به صورت معکوس انجام دهید و به همین شکل مراقب باشید تا اطمینان حاصل کنید که کمر شما صاف بوده و جسم را به صورت بیخطر و نزدیک به بدن خود نگه داشتهاید. از پاها برای انجام این کار استفاده کنید. سعی کنید در حین بلند کردن اجسام نچرخید.
کاردرمانی
در صورتی که بازگشت به فعالیتهای روزانه در منزل یا محل کار یا فعالیتهای اوقات فراغت برای شما مشکل باشد، درمانگران متخصص کاردرمانی میتوانند در ارزیابی، درمان و دادن توصیه به شما کمک کنند. آنها میتوانند درباره فعالیتهای خاص روزمره یا تجهیزات و خدماتی که ممکن است در خانه به شما کمک کنند، به شما مشاوره بدهند. اگر پس از مطالعه این مقاله در این باره هرگونه سوالی دارید لطفاً با متخصصین کاردرمانی صحبت کنید. اگر درباره عمل دیسک کمر خود یا این که پس از عمل جراحی چه زمانی میتوانید بدون خطر خاصی به ورزش، رانندگی یا کار کردن باز گردید سوالی دارید، آنها را از پزشک خود بپرسید.
کار
شما باید پس از عمل دیسک کمر، مدتی از کار مرخصی داشته باشید . این مرخصی بسته به نوع عمل جراحی که داشتهاید و شغل شما، از دو هفته تا سه ماه متفاوت خواهد بود. پزشکان به شما توصیه میکنند پس از عمل جراحی، کارهای دستی سنگین انجام ندهید. شما همچنین باید در این باره با پزشک خود مشورت کنید. درباره اینکه بهترین زمان برای بازگشت به کار چه موقع است با مشاورین یا پزشک خود صحبت کنید. بسته به نوع شغلی که دارید و میزان بهبودی شما، ممکن است آنها به شما توصیه کنند تا به تدریج به شغل خود بازگردید.
- دورههای ایستادن و نشستن را بر حسب میزان تحمل خود تنظیم کنید
- اغلب استراحت کنید
- اطمینان حاصل کنید که فشار زیادی روی ستون فقرات خود قرار نمیدهید.
قوانین عمومی مراقبت های مناسب کمر
- برای مراقبت از کمر خود به صورت روزانه و تا آخر عمر خود، قوانین زیر را دنبال کنید:
- پس از عمل دیسک کمر به تدریج به فعالیتهای خود بازگردید و به خاطر داشته باشید که درد به شما خاطر نشان میکند که چه موقع کار بیش از حدی انجام میدهید.
- تا جایی که میتوانید ورزش کنید و به تدریج فعالیتهای خود را افزایش دهید.
- فعالیتهای خود را در طول روز یا هفته گسترش دهید. کارهای سنگینتر را با وظایف سبکتر جایگزین کنید.
- سعی کنید بیش از حد خود را خسته نکنید. اغلب استراحت کنید. برای مدت زمان طولانی در یک موقعیت ثابت باقی نمانید . کارهایی مانند اتو کردن را در حین نشستن انجام دهید.
- سعی کنید از انجام فعالیتهایی که شامل بلند کردن اجسام سنگین هستند، به خصوص در دوره پس از عمل جراحی خود اجتناب کنید. اگر می توانید از کسی کمک بگیرید.
- محیط اطراف خود را سازماندهی کنید. اشیایی که اغلب از آن استفاده میکنید را در دسترس خود قرار دهید. سعی کنید به شکلی حرکت نکنید که فشار زیادی به کمر شما وارد شود؛ مانند کشیدن بیش از حد بدن یا بلند کردن اجسام سنگین.
- از وسایل صرفه جویی در نیروی کار مانند ماشین لباسشویی اتوماتیک و ماشین ظرفشویی و ابزارهای دراز جمع آوری کننده استفاده کنید تا از خم شدن برای رسیدن به اجسام اجتناب کنید.