کمردرد یکی از شکایت‌های بزرگ‌سالان است که ممکن است از شرایط بی‌شمار و عادت‌های بدی مانند وضعیت نادرست بدن، چاقی، تنگی کانال نخاعی، شکستگی و آسیب مهره‌ها، مشکلات دیسک و یا عوارض جانبی حاصل از پیری ناشی شود. بعضي از بيماران نیز از کمر درد در اثر وارد آمدن جراحت يا ضربه رنج مي‌برند.
درمان کمردرد به هر بیمار و شرایط او بستگی دارد. متخصصین فیزیوتراپی یا طب فیزیکی، هر بیمار را به طور کامل ارزیابی کرده تا منبع درد را شناسایی و با توجه به شرایط بیمار یک برنامه درمانی تدوین کنند. برنامه‌های درمانی اغلب شامل ترکیبی از درمان‌های کم تهاجم و فیزیوتراپی کمر برای تسکین درد است. فیزیوتراپی کمر می‌تواند به کاهش کمر درد و سایر علائم مرتبط کمک کند. هدف از فیزیوتراپی کاهش درد، افزایش حرکت و قدرت و کمک به بهبود عملکرد شما به صورت روزانه است. فیزیوتراپی کمر همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا شرایط خود را مدیریت کرده و از بروز عود درد و ناراحتی در آینده جلوگیری کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی فیزیوتراپی کمر و یا رزرو نوبت در کلینیک طب فیزیکی و توان‌بخشی دکتر پور قاسمیان با شماره تلفن‌های 03131311013 تماس حاصل فرمایید.
انواع کمر درد
کمردرد شامل سه نوع اصلی می‌باشد: درد در قسمت فوقانی و میانی کمر، درد پایین کمر و درد در ستون فقرات.
- قسمت فوقانی و میانی کمر: به این قسمت‌های کمر، ستون فقرات صدری (قفسه سینه) گفته می‌شود. اگرچه درد قسمت فوقانی و میانی کمر به اندازه‌ی پایین کمر شایع نیست، اما هنوز هم می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. بیشتر دردهای فوقانی و میانی کمر ناشی از کشیدگی یا آسیب عضلانی، وضعیت قرارگیری بد بدن یا شرایطی مانند فتق دیسک می‌باشند.
- پایین کمر: درد پایین کمر بسیار شایع است و همچنین تشخیص و درمان آن دشوار است. علاوه بر آسیب و تروما، برخی از مواردی که باعث ایجاد کمردرد می‌شوند، شامل تنگی کانال نخاع، استئوآرتریت و غیره می‌شوند. دلایل نادر درد پایین کمر ممکن است ناشی از عفونت‌های باکتریایی یا تومورها باشد.
- درد در ستون فقرات: این درد به دردی در یک ناحیه گسترده اشاره دارد. درد در ستون فقرات ممکن است به یک ناحیه یا در چندین منطقه، حتی در همه مناطق، تفکیک شود: ستون فقرات سرویکال (گردنی)، قفسه سینه یا صدری (قسمت میانی)، لومبار یا کمر (پایین کمر) و خاجی یا ساکرال (مفصل ران / لگن).
انواع فیزیوتراپی کمر
در طول اولین جلسه‌ی فیزیوتراپی‌تان، متخصص فیزیوتراپی قبل از تصمیم‌گیری در مورد یک برنامه درمانی مناسب، در مورد علائم، سابقه و اهداف درمان شما صحبت خواهد کرد. در زیر چند نمونه از انواع درمان‌هایی که ممکن است مورد استفاده قرار گیرند معرفی شده است.
گرما یا سرما درمانی
گرما و سرما درمانی متداول‌ترین روشهایی هستند که در فیزیوتراپی کمر مورد استفاده قرار می‌گیرند و کاربرد خوبی دارند. این روش‌های درمانی همچنین ابزاری ساده برای استفاده بیمار در خانه و مدیریت علائم کمر درد خود است.
- از کیسه‌های گرم و مرطوب می‌توان برای کاهش اسپاسم عضلات کمر و بهبود آرامش آن‌ها استفاده کرد. گرما همچنین می‌تواند برای کنترل مستقیم درد در صورت درد متمرکزتر مفید باشد، زیرا رگ‌های خونی را گشاد می‌کند و باعث می‌شود جریان اکسیژن و گردش خون بهبود یافته به بهبود عضلات کمک کند.
- سرما درمانی نیز یک روش کمکی سودمند است. همچنین می‌توان از طریق انقباض رگ‌های خونی و در نتیجه کاهش تورم، درد را کنترل کرد. همچنین می‌تواند با کاهش سرعت تکثیر عصب، بافت آسیب دیده را بی‌حس کند. یک شکل بسیار مفید از سرما درمانی، سیستم‌های فشرده‌سازی و سرما درمانی است که نه تنها جریان مداوم آب یخ و سرد را فراهم می‌کنند، بلکه برای کاهش التهاب نیز ناحیه‌ی آسیب دیده را فشرده‌سازی می‌کنند.
تکنیک‌های درمان دستی
تکنیک‌های درمان دستی، از جمله ماساژ و موبیلیزاسیون (یا موبیلیزیشن) مفصلی، می‌توانند به کاهش علائم و بهبود عملکرد مفاصل کمک کنند. فیزیوتراپیست ها اغلب از این روش‌ها در ترکیب با ورزش و سایر روش‌های درمانی استفاده می‌کنند.
همچنین ممکن است فیزیوتراپیست مشاوره‌هایی را در مورد چگونگی بهبود وضعیت بدن خود در محل کار و خانه به شما ارائه دهد. این می‌تواند شامل انواع حرکات کششی باشد که می‌توانید در محل کار انجام دهید تا به شما کمک کند تا زمان صرف شده در یک موقعیت را از بین ببرید، نحوه تنظیم محل کار خود را به شما ترغیب می‌کند تا وضعیتی را متناسب با بدن خود ایجاد کنید. همچنین باید با فیزیوتراپیست خود در مورد اینکه ادامه با متوقف کردن کدام یک از فعالیت‌های عادی‌تان در طی روند بهبودی مناسب است یا اینکه آیا نیاز به اصلاح آن‌ها دارید با خیر، صحبت کنید.
لیزر درمانی
لیزر درمانی یک روش اثبات شده و غیرتهاجمی است که دوز درمانی از نور را روی بافت آسیب دیده یا ناسالم اعمال می‌کند. انرژی لیزر یک واکنش سلولی ایجاد می‌کند که منجر به کاهش درد و التهاب در کمر و بهبود سریع‌تر برای مشکلات و شرایط اسکلتی عضلانی می‌شود. این درمان که سبب ماندگاری اثر تسکین درد می‌شود، از سال 2003 توسط FDA تائید شده و جایگزینی ایمن برای درمان‌های دارویی و اعمال جراحی می‌باشد. فیزیوتراپیست ها می‌توانند از این ابزار به عنوان بخشی از درمان آن‌ها برای بیماران خود استفاده کنند.
یونتوفورز
یونتوفورزیس یا یونتوفورز روش دیگری است که توسط فیزیوتراپیست ها برای تسکین درد کمر استفاده می‌شود. این وسیله‌ای برای توزیع داروهایی است که از طریق پوست و با استفاده از یک جریان الکتریکی کم و مستقیم برای انتقال آن به بافت‌های درگیر انجام می‌شود. این تکنیک غالباً برای تجویز داروهای ضدالتهاب در بافت‌های موضعی استفاده می‌شود. مکانیسم ثانویه یونتوفورز، خود یک جریان الکتریکی است که می‌تواند با مسدود کردن گیرنده‌های آورنده‌ی درد، بلافاصله علائم را کاهش دهد. یک مزیت یونتوفورز، اثر مستقیم آن بر بافت است که خطر سیستمیک عفونت و عوارض جانبی را در مقایسه با تزریق کاهش می‌دهد. اخیراً تحولاتی در روش یونتوفورز رخ داده است، مانند پچ های طولانی مدتی که باعث نفوذ به بافت عمیق‌تری می‌شود و به بیمار اجازه می‌دهد آن را در طول روز بپوشد و استفاده کند.
تکنیک تحریک الکتریکی ENS/H-wave
تحریک الکتریکی یکی از متداول‌ترین روشهایی است که برای کمک به کنترل کمردرد استفاده می‌شود. در مورد نحوه کار تحریک الکتریکی دو مکانیسم عمل نظریه‌ای در نظر گرفته شده است.
- اولین روش، باعث ترشحات موضعی انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین برای جلوگیری از سیگنال‌های درد در مغز می‌شود که به عنوان تئوری مخدر اندوژنی (درون زا) در درد شناخته می‌شود.
- روش دوم از تئوری کنترل دریچه‌ای درد پیروی می‌کند. این زمانی است که تسکین درد از طریق مهار دردزایی فیبر C در تیره‌ی پشتی طناب نخاعی اتفاق می‌افتد و انتقال سیگنال‌ها به مغز را کاهش می‌دهد.
همچنین نشان داده شده است که تحریک الکتریکی با فرکانس پایین، گردش خون و جریان خون درون ریز را افزایش می‌دهد و باعث بهبود درد می‌شود. تحریک الکتریکی انواع مختلفی دارد. دو موردی که در اینجا صحبت شده است شامل TENS که پرکاربرترین شناخته شده ترین روش است و نوع جدیدی از فناوری موسوم به H-wave می‌باشد.
تراکشن
تراکشن (کشش) یک روش در فیزیوتراپی کمر است که فیزیوتراپیست شما از آن می‌تواند برای کشش مفاصل ستون فقرات شما استفاده کند. این کار را می‌توان با دستگاه انجام داد، یا ممکن است فیزیوتراپیست از دستان خود برای انجام آن استفاده کند. این تکنیک می‌تواند به شما کمک کند تا به مفاصل، اعصاب و دیسک‌های کمر خود فشار بیاورید و این کار می‌تواند درد را کاهش دهد.
استفاده از باندهای کشی
فیزیوتراپیست ها اغلب از روش‌های باندپیچی (نوار کشی) کردن به عنوان بخشی از درمان شما استفاده می‌کنند. این کار می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند زیرا به شما یادآوری می‌کند که چطور بنشینید یا بایستید. سپس فیزیوتراپیست به شما تمریناتی می‌دهد تا بتوانید این وضعیت را حفظ کنید، بنابراین نیازی نیست که این نوارها را برای طولانی مدت بپوشید.
تمرین یا کشش
فیزیوتراپیست شما معمولاً به منظور کاهش درد و بهبود عملکرد، برخی از تمرینات یا حرکات کششی را به شما آموزش می‌دهد. تمرینات داده شده به شرایط، سابقه و اهداف شما بستگی دارد. فیزیوتراپیست شما در مورد نوع ورزشی که برای شما مناسب‌تر است با شما صحبت خواهد کرد و هرگونه تجهیزاتی را که به نظر شما باعث بهبودی شما می‌شود در اختیارتان قرار می‌دهد.
فیزیوتراپی در آب / آب‌درمانی یا پیلاتس اصلاحی نیز می‌توانند گزینه‌های درمانی مؤثری باشند. فیزیوتراپیست شما ممکن است این گزینه‌ها را با شما در میان بگذارد.
13 ورزش مناسب در فیزیوتراپی کمر
ورزش بخش مهمی از درمان شماست. این می‌تواند به کنترل درد، افزایش قدرت و بهبود عملکرد عضلات کمر و هسته کمک کند. فیزیوتراپیست شما تمرینات ورزشی و یا حرکات کششی را به صورت فردی برای شما تجویز می‌کند.
همان‌طور که گفته شد ورزش بخش مهمی از درمان شماست. این می‌تواند به شما کمک کند تا درد را کنترل کنید، وضعیت بدن را بهبود ببخشید و کارهای روزمره خود را با راحتی بیشتری انجام دهید.
13 ورزش برتر برای کمردرد شامل موارد زیر می‌شوند:
حرکت خم کردن زانوها به طرف سینه
به پشت دراز بکشید، زانوها را به آرام به طرف سینه‌تان بکشید، برای یک ثانیه نگه دارید و سپس دست‌هایتان را به عقب بره و صاف کنید. برای 20 ثانیه نگه دارید، این حرکت را 5 بار تکرار کنید و سه بار در روز انجام دهید.
چرخش زانو
در حالی که به پشت دراز کشیده‌اید و کف پاها را روی زمین قرار داده‌اید، زانوها را خم کرده و مانند حرکت برف پاک کن به آرامی آن‌ها را از یک طرف به طرف دیگر حرکت دهید. این ورزش برای کمردرد و بر روی چرخش آرام ستون فقرات کمر شما کار می‌کند. 10 بار به هر طرف بچرخید. این حرکت را 3 بار در روز انجام دهید.
حرکت کششی
بر روی شکم دراز کشیده، به‌آرامی خود را رو به بالا فشار داده و کمرتان را بکشید. این حالت را نگه ندارید، بلکه حرکت را 10 بار، برای 3 ست، سه بار در روز تکرار کنید. اگر این کشش بیش از حد قوی و سخت احساس می‌شود می‌توانید با قرار گرفتن بر روی بازوها آن را انجام دهید.
چرخش پایین کمر
یک پا را پشت زانوی دیگر بچسبانید، سپس به‌آرامی پای خود را از کنار آن بکشید. کشش را به مدت 20 ثانیه نگه دارید، برای هر پا 5 بار تکرار کنید و این حرکت را 3 بار در روز انجام دهید.
حرکت گربه / گاو
روی چهار دست و پا قرار بگیرید، قسمت میانی کمرتان را برای 20 بار به‌آرامی گرد و سپس صاف کنید.
حرکت بچه
زانوها از هم دور باشند و انگشتان شست پاها در کنار هم قرار داشته باشند. دست‌هایتان را در جلوی بدنتان کاملاً بکشید و باسن را تا جایی که می‌توانید به عقب بکشید که به پاشنه پاهایتان نزدیک شود. این حالت برای 30 ثانیه نگه دارید، این حرکت را 5 بار تکرار کنید.
رول کردن غلتک فومی در زیر کمر
رول کردن غلتک فومی در زیر کمر می‌تواند قسمت بزرگی از تمرینات برای کمردرد باشد. غلتک فومی را در قسمت وسط کمر خود قرار دهید، قسمت بالای کمر خود را روی زمین قرار دهید، ستون فقرات را به‌آرامی به عقب باز کنید دهید. هر بار 30 ثانیه نگه دارید.
حرکت تیلت لگن (پل)
به پشت دراز بکشید، قسمت پایین کمرتان را قوس دهید و سپس آن را بر روی زمین صاف کنید. این کار را 30 بار انجام دهید.
رول کردن توپ دندانه‌دار ورزشی بر روی عضلات سرینی
از یک توپ کوچک دندانه‌دار مخصوص ورزشی برای غلتاندن در زیر عضلات واقع در ناحیه‌ی باسن استفاده کنید. این توپ را هر بار برای 30 تا 60 ثانیه، در اطراف ناحیه‌ی گوشتی باسنتان بغلتانید.
کشش عضلات فلکسور لگن
این تمرین، قسمت جلوی لگنتان را کشش می‌دهد، این کشش را برای 30 ثانیه نگه دارید و این حرکت را 5 بار برای هر بار تکرار کنید.
کشش‌هایی برای عضلات پیریفورمیس
این یک کشش قوی و محکم برای قسمت پشت شما است؛ برای این کشش پای خود را از روی ران پای دیگرتان به شکل عدد چهار قرار دهید و باسن خود را به‌آرامی به سمت زمین پایین بیاورید. 20 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را برای هر پا 5 بار تکرار کنید.
حرکت سوزن نخ کردن
در موقعیتی مشابه حرکت سگ با صورت پایین (Downward Facing Dog) اما بر روی زانو، یک دست خود را کاملاً بالا بکشید تا به وسط کمرتان کشیده شود. 30 ثانیه در این حالت بمانید. هر طرف 5 بار تکرار کنید.
کشش عضلات همسترینگ
به پشت بخوابید، یک پا را خم کرده و یک پا را در هوا و با یک باند کششی دور کف پای خود نگه دارید. 30 ثانیه در این حالت بمانید. این حرکت را برای هر پا 5 بار تکرار کنید.
در ضمن این تمرینات برای کمردرد باید به شما کمک کند تا درک کنید که چرا درد از ابتدا اتفاق می‌افتد. یک فیزیوتراپیست به شما کمک می‌کند تا ریشه اصلی این مشکل را مشخص کرده و برنامه خاصی را متناسب با نیازهای شما تنظیم کند تا اطمینان حاصل شود که بهترین نتیجه را برای مشکل خود خواهید گرفت.
