تحریک مغناطیسی مغز یا TMSتراپی روش درمانی است که در سال 2008 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مورد تایید قرار گرفته است. در این روش درمانی از پالس‌های مغناطیسی متمرکز شده برای تحریک برخی نواحی خاص در مغز استفاده می‌شود. نواحی که تحریک می‌شوند در واقع همان نواحی خاصی از مغز هستند که در افراد مبتلا به بیماری‌های مغزی و افسردگی شدید، فعالیت کمتری دارند. امروزه روش تحریک مغناطیسی مغز (تی ام اس) برای افرادی که از روش‌های درمانی معمول مانند داروهای ضدافسردگی و داروهای توانبخشی مغز نتیجه‌ای نگرفته‌اند، امید تازه‌ای محسوب می‌شود.
در کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی دکتر پورقاسمیان ما مفتخریم که برای افراد مبتلا به بیماری‌های روحی و اختلالات مغزی مانند عارضه‌های پس از سکته و آسیب مغزی، بیماران فلج مغزی، بیماران مبتلا به ام‌اس و غیره که از سایر روش‌های درمانی و داروها نتیجه‌ای نگرفته‌اند، روش‌های درمان پیشرفته و نوین و موثری را ارائه دهیم.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد TMSتراپی و یا اطلاع در مورد این که شما فرد مناسبی برای این روش درمانی هستید یا خیر، می‌توانید از طریق شماره 03131311013 با کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر پور قاسمیان تماس حاصل فرمایید. ما مشتاقانه پاسخگوی تماس شما هستیم و به تمامی سوالات شما جواب داده و به شما کمک می‌کنیم که بدانید آیا روش TMS برای شما مناسب است یه خیر.
تحریک مغناطیسی مغز (TMS) چیست؟
تحریک مغناطیسی مغز یا تی ام اس یک روش درمانی ایمن و غیرجراحی است که در آن از میدان مغناطیسی که با سرعت بالایی و به طور متناوب تغییر جهت می‌دهد، برای تحریک نورون‌ها در مغز استفاده می‌شود. این روش برای اهداف توانبخشی مغز و درمان غیردارویی اختلالات عصبی مانند افسردگی شدید و دیگر بیماری‌ها به کار می‌رود و عموما برای بیماران بزرگسالی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بیش از این سایر روش‌های درمانی را به کار گرفته‌اند و آن روش‌ها برایشان نتیجه‌بخش نبوده است.
با استفاده از پالس‌های مغناطیسی بسیار متمرکز با قدرتی مشابه با پالس‌های MRI نواحی خاصی از مغز که خلق و خوی فرد را متعادل می‌کنند، فعال می‌شود. با به کارگیری میدان‌های مغناطیسی که به طور دقیقی متمرکز شده‌اند و می‌توانند از بافت‌های استخوانی و بافت‌های نرم عبورکنند، می‌توان بدون نیاز به جراحی سلول‌های مغز را فعال کرد.
مزایای TMS
TMS (تحریک مغناطیسی تکانه‌دار) یک روش درمانی غیرجراحی و غیرتهاجمی است که برای انجام آن نیازی به بیهوشی یا استفاده از آرام‌بخش نیست. به همین دلیل، بیماران می‌توانند بلافاصله پس از جلسه درمانی مطب را ترک کرده و به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهند، بدون ایجاد اختلال در روال زندگی عادی خود.
در مقابل روش‌های دیگر درمانی مانند ECT (درمان با الکتروشوک)، تحریک مغناطیسی مغز به طور کامل بی‌درد است و هیچ تأثیر مخربی بر روی ادراک یا حافظه فرد ندارد. عوارض جانبی نیز وجود ندارد.
کاربرد روش تحریک مغناطیسی مغز
TMS برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌های روانی و عصبی به کار برده می‌شود. برخی از این بیماری‌ها و مشکلات عبارتند از: افسردگی شدید، اسکیزوفرنی، اختلالات اضطرابی، پارکینسون، سکته‌ی مغزی، ام اس و سردردهای میگرنی.
درمان TMS (تحریک مغناطیسی مغز) چگونه انجام می‌شود؟
در روش TMS پالس‌های مغناطیسی از طریق سیم‌پیچ کوچکی که روی سر بیمار قرار می‌گیرد، به مناطق مشخصی از مغز فرستاده می‌شود. هنگامی که تحریک مغناطیسی مغز روی بیمار انجام می‌شود، بیمار کاملا بیدار و هوشیار است و طی مدت زمان درمان نباید هیچ نشانه‌ی منفی یا علائم هشداردهنده‌ای را مشاهده یا تجربه کند.
کل فرایند درمانی حدود 37 دقیقه طول می‌کشد و شامل 4 مرحله‌ی زیر می‌شود:
- شخصی که قرار است تحت درمان قرار بگیرد روی یک صندلی مخصوص درمان به راحتی دراز می‌کشد.
- پزشک متخصصی که قرار است درمان را انجام بدهد. یک دستگاه کوچک با شکل خمیده را به آرامی روی سر بیمار قرار می‌دهد. این دستگاه درون خود دارای سیم‌پیچ است.
- سپس دستگاه شروع به کار می‌کند و امواج الکترو مغناطیسی را به مناطق خاص مغز می‌فرستد.
- زمانی که فرآیند درمان به انتها رسید، بیمار می‌تواند بلافاصله کلینیک را ترک کند و به فعالیت‌های روزانه‌ی خود ادامه دهد.
هنگامی که تحریک مغناطیسی مغز در حال انجام شدن است، شخصی که تحت درمان قرار دارد، احساس خفیفی شبیه به ضربه خوردن به سر دارد و صدایی شبیه به تیک‌تیک در سر خود می‌شنود. ممکن است شخص در هنگام انجام درمان، در محل اعمال تحریک مغناطیسی، کمی احساس درد و ناراحتی داشته باشد. اما این حالت تنها طی هفته‌ی اول درمان حس می‌شود.
یک دوره‌ی درمان استاندارد شامل 5 جلسه‌ی درمانی در هفته برای 4 تا 6 هفته می‌شود. در واقع دوره‌ی درمانی به طور معمول شامل 20 تا 30 جلسه می‌شود. تحریک مغناطیسی مغز معمولا در مطب پزشک انجام می‌شود.
میزان موفقیت TMS (تحریک مغناطیسی مغز)
تا کنون بیش از 25 هزار بیمار به نحو موفقیت‌آمیزی با روش تحریک مغناطیسی مغز درمان شده‌اند. برای بررسی نتایج این روش درمانی، بر روی 800 بیمار که حداقل 20 جلسه درمان TMS را پشت سر گذاشته بودند، تحقیقاتی انجام شده و بر اساس نتایج این تحقیقات 50 درصد از بیماران بهبودی چشمگیری را مشاهده کردند و 33 درصد بیان کردند که در انتهای دوره‌ی درمانی، علائم آن‌ها به طور کامل بهبود یافته است.
خطرات و عوارض جانبی تحریک مغناطیسی مغز (TMS) چیست؟
در بیمارانی که در کنار قلب خود دستگاه ضربان‌ساز (pacemaker) دارند، تحریک مغناطیسی مغز یا TMS باید با احتیاط بسیار زیاد انجام شود. بروز سردرد و تحریک شدن جمجمه از عوارض جانبی شایع این روش است.
بزرگترین خطر این روش این است که بیمار نباید هیچ وسیله‌ی مغناطیسی در مغز خود داشته باشد، چرا که TMS نیز یک وسیله‌ی مغناطیسی است. بنابراین به عنوان یک قانون کلی، افرادی که نمی‌توانند اسکن MRI را انجام دهند، درمان با TMS را نیز نمی‌توانند انجام دهند.
اصلی‌ترین چیزی که منع می‌شود همین است و در مورد دستگاه ضربان‌ساز قلبی، منع کامل وجود ندارد بلکه باید درمان با احتیاط کامل انجام شود. بنابراین می‌توان گفت که به جز این دو دسته از افراد، سایر افراد می‌توانند بدون هیچ محدودیتی این روش را استفاده کنند. بیشترین خطری که ممکن است تحریک مغناطیسی مغز داشته باشد این است که به لحاظ نظری و تئوریکی هر چیزی که مغز را تحریک کند می‌تواند باعث بروز تشنج شود، اما باید در نظر داشته باشید که این روش مورد تایید قرار گرفته است و تا کنون بر روی هزاران بیمار انجام شده و چند صد هزار جلسه‌ی درمانی با TMS صورت گرفته و در این میان تنها یک مورد تشنج گزارش شده است. این مورد کمی عجیب و غیرعادی بوده چرا که محل اعمال امواج TMS به دقت روی صندلی علامت‌گذاری شدند و شخص در موقعیت کاملا صحیحی تحت درمان TMS قرار گرفته. با این حال می‌توان گفت که خطر بروز تشنج بسیار کم و ناچیز و در حد صفر است اما این خطر به هر حال وجود دارد.
