تزریقات تخصصی مفاصل، امروزه بهعنوان یکی از بهترین و موثرترین شیوههای درمانی در علم پزشکی شناخته شده است. تزریقات ارتوپدی (تزریق در ناحیهی درد) اغلب اولین قدم برای درمان بیماران، بدون جراحی است، که به از بین بردن درد ناشی از مشکلات ارتوپدی مانند آرتروز، آرتریت روماتوئید، آسیب ورزشی، روند بهبود و افزایش تحرک بیمار کمک میکند. تزریق ممکن است به طور کامل علائم درد شدید را بلافاصله یا به طور دائم از بین نبرد، اما میتواند به شما به طور قابل توجهی در کاهش درد، راحتی و عملکرد بیشتر در انجام فعالیتهای روزمره کمک کند. تزریقات مفصلی ضد التهابی همچنین میتواند، به عنوان یک ابزار تشخیصی عمل کند. در ادامه دربارهی کاربرد و انواع تزریقات داخل مفصل و یا ستون فقرات بیشتر توضیح داده شده است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی انواع تزریقات تخصصی مفاصل، نحوهی انجام آنها و یا رزرو نوبت در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر پور قاسمیان با شماره تلفن 03131311013 تماس حاصل فرمایید.
چه شرایطی با تزریقات تخصصی مفاصل قابل درمان است؟
تزریقات تخصصی مفاصل میتواند بسیاری از مناطق و شرایط را درمان کند. این ماده به تسریع روند بهبودی رباطها، تاندونها، عضلات و مفاصل آسیب دیده کمک میکند. شرایط خاص قابل درمان با این تزریقات عبارتند از:
- تاندونیت یا آسیبهای مزمن تاندون
- صدمات مرتبط با رباطها و عضلات
- آرتروز
- آسیب و تخریب عصبی
- مشکلات مرتبط با کمر و ستون فقرات مانند دیسک کمر
- زخمهای غیر قابل ترمیم
- موفقیت آمیز نبودن جراحی
- به تعویق انداختن جراحی
به طور خاص رباطها مدت زیادی طول میکشد تا بهبود یابند، و استفاده از PRP برای کسانی که آسیب به این گروه بافتی را تجربه کرده اند، گزینه ای جذاب و موثر میتواند باشد.
تزریقات تخصصی مفاصل
انواع تزریقهای مفصلی برای کاهش درد در قسمتهای مختلف بدن و یا ستون فقرات عبارتند از :
تزریقات استروئید اپیدورال
تزریق استروئید اپیدورال نوعی از تزریقات تخصصی مفاصل است که برای کمک به تسکین علائم تحریک عصبی یا التهاب انجام میشود. تحریک یا التهاب میتواند به دلایل مختلفی از جمله برآمدگی یا بیرون زدگی دیسکها، آرتروز و خار استخوانی که در پشت ایجاد میشود، رخ دهد. بسته به عصب یا اعصاب درگیر، بیماران ممکن است درد و یا سایر علائم را در قسمتهای مختلف بدن ایجاد کنند. این علائم میتواند شامل بی حسی، گزگز و ضعف باشد. تحریک اعصاب گردن ممکن است باعث درد گردن، شانه و بازو شود. تحریک اعصاب در قسمت فوقانی کمر ممکن است باعث ایجاد ناراحتی در پشت ، پهلوها ، قفسه سینه یا شکم شود. در ناحیه کمر، تحریک یا التهاب اعصاب میتواند باعث کمردرد، درد باسن یا درد پا شود.
اعصاب ستون فقرات توسط غشای نازکی پوشیده میشود که به عنوان دورا شناخته میشود. فاصله ای بین دورا و کانال نخاع وجود دارد که فضای اپیدورال نامیده میشود. در تزریق نخاعی اپیدورال ، داروی استروئید به این فضا تزریق میشود.
تزریق اپیدورال همیشه مفید نیست. تقریباً نیمی از بیمارانی که تزریق استروئید اپیدورال انجام میدهند، درد خود را تسکین میدهند. در بعضی از بیماران، تسکین ممکن است قابل توجه و طولانی مدت باشد. برخی ممکن است فقط تسکین جزئی داشته و برخی دیگر اصلاً تسکین دردی نداشته باشند. اگر تزریق اول فقط باعث تسکین جزئی شود، تزریق دوم و گاهی تزریق سوم نیز ممکن است توصیه شود.
تقویت ویسکوز
تقویت ویسکوز، با کاهش تحرک و عملکرد مفصل، میتواند به طور قابل توجهی درد را کاهش داده و فعالیتهای روزمره و حتی ورزشهای روزانه را آسانتر و کمتر دردناک کند.
این روش شامل تزریق یک ماده به نام اسید هیالورونیک، که یک مایع ژل مانند است، مستقیماً در مفصل است. اسید هیالورونیک به طور طبیعی در مایع سینوویال که اطراف مفاصل وجود دارد، یافت میشود و با کاهش اصطکاک در حین حرکت، به درد کاهش میدهد. این تزریق با افزایش و تقویت مایع سینوویال برای ایجاد خاصیت ضدضربه، همچنین با روغنکاری مفصل عمل میکند. این روش موثر است در کاهش درد و بهبود دامنه حرکت و عملکرد مفصل.
با توجه به تشخیص و برنامه درمانی متخصص ارتوپد، آنها ممکن است تقویت ویسکوز را به عنوان یک گزینه مناسب برای درمان درد و علائم آرتروز شما توصیه کنند. این روش معمولاً به عنوان یک گزینه درمانی در نظر گرفته میشود پس از امتحان و استفاده از سایر روشهای درمانی.
تزریق به مفاصل فاست
تزریقات تخصصی مفاصل به فاست که مفاصل جفتی کوچکی هستند که به عنوان لولا در پشت ما عمل میکنند ، تمام استخوانهای مهره را به هم متصل میکنند اما هنوز هم به ما امکان خم شدن و پیچش آسان را میدهند. بعضی اوقات، در اثر آسیب یا افزایش سن، این مفاصل ممکن است تحریک شوند یا در آنها آرتروز و خار استخوان ایجاد شود، که باعث دردناک شدن حرکت میشود. بسته به اینکه کدام مفاصل درگیر میشوند، علائم درد مفصلی میتواند شامل درد گردن یا شانه، سردرد، کمردرد، درد پایین کمر، درد باسن یا درد پا باشد.
برای تسکین علائم درد و بازگرداندن دامنه حرکتی، پزشک ستون فقرات ممکن است دارویی را به مفاصل فاست یا اطراف آن تزریق کند. داروی تزریق شده به مفاصل فاست میتواند مانند WD40 روی لولای درب زنگ زده عمل کرده و به بازیابی حرکت کمک کند. تزریقاتی که در اطراف مفاصل فاست انجام میشود برای از کار انداختن اعصاب حسی (معروف به شاخههای داخلی) که به مفاصل فاست میروند انجام میشود. اگر انسداد اعصاب شاخه میانی موثر باشد، روش دوم معروف به ریزوتومی ممکن است انجام شود تا مزایای طولانی تر برای شما داشته باشد. به طور معمول تزریقات تخصصی به مفاصل به عنوان روشی برای ارتباط بیمار با درمان انجام میشود تا درمانگر بتواند به بیمار در حفظ تحرک خود پس از پایان اثر دارو کمک کند.
تزریقات نقاط ماشه
نقاط ماشه بافتهای دردناکی در عضلات و اطراف آن هستند. فشار به بافتهای دردناک میتواند احساس درد یا درد شدید داشته باشد. تزریق به تریگر پوینت یا نقاط ماشه، تجویز داروی بی حس کننده و استروئیدی موضعی در عضلات محل درد است. تزریق ممکن است اسپاسم عضله را تسکین دهد و ممکن است برای هفتهها تا ماهها تداوم داشته باشد.
تزریق تریگر پوینت به عنوان یک روش سرپایی انجام میشود. پوست محل تزریق به صورت استریل بریده میشود و ممکن است از داروی بی حس کننده برای بی حسی پوست و بافت در عمق پوست استفاده شود تا روش کار راحت تر باشد. بیماران مدت کوتاهی قبل از مرخص شدن و رفتن به خانه تحت نظر قرار میگیرند. در روز تزریق به بیماران دستور داده میشود از انجام فعالیتهای سنگین پرهیز کنند. برخی از بیماران ممکن است با از بین رفتن داروی بی حسی و انتظار برای کار کردن استروئید، برای چند روز به صورت جزئی احساس درد را تجربه کنند. روز بعد از تزریق، بیماران ممکن است به فعالیتهای عادی خود برگردند.
تزریقات مفصلی ساکرو-ایلیاک
مفاصل ساکرو ایلیاک دو مفصل زوجی هستند که قسمت تحتانی ستون فقرات را به لگن و نیمه پایینی بدن متصل میکنند. مفاصل ساکرو ایلیاک به دلیل ساختار استخوانی و طراحی که دارند و همچنین رباطهای نگهدارنده بسیار محکم بوده و دارای اتصالات بسیار سفت و محکم هستند. التهاب، تحریک و تغییرات آرتروز در یک یا هر دو مفصل میتواند ایجاد شود و باعث کمردرد شود.
یک استروئید با ماندگاری طولانی (کورتیزون) میتواند به مفصل ساکرو الیاک تزریق شود تا به شما در کاهش التهاب و یا تورم بافت در فضای مفصل کمک کند. در نتیجه، بیماران ممکن است کاهش درد ناشی از التهاب مفصل را تجربه کنند. این روش شامل قرار دادن یک سوزن از طریق پوست در بافتهای عمیق تر در مفاصل ساکرو ایلیاک است. تزریق به مفاصل ساکرو ایلیاک همیشه مفید نیست اما در بعضی از بیماران تسکین ممکن است قابل توجه و طولانی مدت باشد. اگر فقط تسکین نسبی حاصل شود ، ممکن است تزریق مکرر انجام شود.
ریزوتومی
ریزوتومی روشی است که در آن پزشک ممکن است با استفاده از گرما یا سرما عمداً به یک عصب مشکل ساز در انتقال سیگنالهای درد به مغز آسیب برساند. در حالی که سیگنالهای درد به ما در مورد خطر یا آسیب احتمالی هشدار میدهند، گاهی اوقات یک عصب میتواند در یک وضعیت “گیر” قرار بگیرد ، و یک سیگنال درد مداوم به مغز ارسال کند.
قبل از انجام ریزوتومی، تزریق بی حسی موضعی معمولاً در ناحیه مشکل دار انجام میشود تا ثابت شود درد از اینجاست. این روش معمولاً برای درد مفصل فاست یا مفصل ساکرو ایلیاک انجام میشود. ریزوتومی که با نام هایی مانند عصب کشی یا نوروتومی نیز شناخته میشود، روش جراحی برای مهار عمدی توانایی عصب در انتقال سیگنال درد است. در طی این روش، جراح ستون فقرات میتواند عصب مشکل ساز را با برش دادن آن یا با استفاده از گرما یا سرمای شدید از بین ببرد. این “از بین بردن عصبی” عمدی، بسته به روش کار، میتواند موقتی یا دائمی باشد.
پلاسمای غنی از پلاکت
پزشکان اکنون به دلایل زیادی از پی آر پی (نوع دیگری از تزریقات تخصصی مفاصل) استفاده میکنند. در حالی که پی آر پی درمانی ممکن است برای همه شرایط کارساز نباشد ، مطالعات نشان داده است که میتواند در درمان بهبودی بافت نرم نقش داشته باشد. درمانهای پی آر پی اساساً به بدن در توانایی بهبودی خود را از طریق تقویت فاکتورهای رشد طبیعی که برای ترمیم بافت استفاده میکند، میدهد. اما دقیقاً پی آر پی درمانی چیست و آیا میتواند برای شما مفید باشد؟
پلاسما قسمت مایع خون ماست. به غیر از پلاسما، خون ما حاوی مواد جامد کمی است، از جمله سلولهای قرمز، سلولهای سفید و پلاکتها. پلاکتها که به آنها ترومبوسیت نیز گفته میشود، بیشتر به دلیل نقش مهمی که در لخته شدن خون دارند، شناخته میشوند. با این حال، پلاکتها همچنین صدها پروتئین به نام فاکتورهای رشد دارند که به بهبود جراحات کمک میکنند.
پلاسمای غنی از پلاکت، پلاسمای با غلظت بالاتر پلاکت و در نتیجه فاکتورهای رشد، نسبت به آنچه معمولاً در خون یافت میشود، است. سطح پلاکت در پی آر پی میتواند 5 تا 10 برابر بیشتر از حد معمول باشد. درمان پی آر پی از طریق تزریق پی آر پی خود بیمار انجام میشود. ابتدا یک تا دو لوله خون از بیمار گرفته میشود. سپس پلاکتها از سلولهای دیگر خون جدا شده و با عبور خون از طریق سانتریفیوژ، غلظت آن افزایش مییابد. سپس پلاسمای غنی از پلاکت مستقیماً به بافت ناحیه آسیب دیده تزریق میشود. پی آر پی فاکتورهای رشد را آزاد میکند که تعداد سلولهای جبرانی بدن شما را افزایش و تحریک میکند.
سلولهای بنیادی
در خط مقدم درمانهای ارتوپدی غیر جراحی، در تزریق سلولهای بنیادی از سلولهای بنیادی خود بیمار برای درمان آرتروز و آسیبهای بافت نرم استفاده میشود. سلولهای بنیادی از مغز استخوان بیمار در لگن یا استخوان ران برداشت میشود. این سلولها میتوانند به بازسازی بافت نرم، غضروف و استخوان کمک کنند، و آنها را به یک منبع عالی برای سرعت بخشیدن به روند بهبود و اصلاح عملکرد کلی تبدیل میکند.
خطرات تزریقات تخصصی مفاصل
همانطور که در بسیاری از روشهای درمانی وجود دارد، تزریقات تخصصی مفاصلی نیز با سهم نسبتاً زیادی از عوارض همراه هستند. برخی از این عوارض شامل موارد زیر است:
- آراکنوئیدیت
- آسیب عصبی
- خون ریزی
- عفونت
- افزایش درد
- فلج شدن
- ضعف عضلانی
- آواسکولار نکروزیس که یک نوع بیماری است که خون به استخوان نمیرسد یا استخوان فاقد خون
جدا از این عوارض جانبی تزریق، در صورت تزریق استروئید به بیماران، ممکن است عوارض جانبی خاصی نیز داشته باشند. این موارد شامل موارد زیر است:
- افزایش اشتها
- برافروختگی صورت
- افزایش قند خون
- حالت تهوع
- اسهال
- بی نظمی در قاعدگی
چه کسانی برای استفاده از این روش درمانی مناسب نیستند؟
تعداد کمی از بیماران ممکن است تحت تزریقات تخصصی مفاصل قرار نگیرند زیرا شرایط موجود یا سابقه پزشکی آنها ممکن است منجر به عوارض شدید در آنها شود. چند مورد منع مصرف برای این درمان شامل موارد زیر است:
- اختلالات خونریزی یا مشکلات ضد انعقادی
- عفونت پوستی در محل وارد شدن سوزن
- آلرژی به رنگهای حاجب
- آلرژی به استروئیدها
- فشار خون کنترل نشده
- دیابت کنترل نشده