درد کشیدگی و التهاب تاندون شانه: استراحت، فیزیوتراپی و جراحی

التهاب و کشیدگی تاندون شانه یک آسیب‌دیدگی ناشی از استفاده بیش از حد یا مکرر از این مفصل است. این عارضه معمولاً به دلیل وضعیت بدنی نامناسب و عدم تعادل عضلات در اطراف شانه ایجاد می‌شود و باعث وارد آمدن فشار مضاعفی بر عضلات و تاندون‌های شانه می‌شود. این عارضه معمولاً در افرادی که از مفاصل شانه خود بیش از حد استفاده می‌کنند نظیر پرتاب‌کنندگان (به طور مثال بازیکنان بیس بال یا ورزش‌های میدانی نظیر پرتاب نیزه) یا کارگرانی نظیر نقاشان اتومبیل یا برقکارانی که در هنگام کار مدت زیادی باید دستشان بالای سرشان قرار گیرد بیشتر دیده می‌شود.

علت کشیدگی و التهاب تاندون‌های شانه چیست؟ 

التهاب و کشیدگی تاندون شانه به دلیل آسیب‌دیدگی‌های شدید و ناگهانی اتفاق می‌افتد. البته تاندون غالباً به دلیل آسیب‌دیدگی جزئی و مکرر دچار التهاب و کشیدگی می‌شود که پزشکان اصطلاحاً به این آسیب‌دیدگی‌ها، آسیب‌دیدگی‌های ناشی از استفاده بیش از حد یا فشار مکرر میگویند. به عنوان مثال:

• رنگ کردن سقف به مدت بیش از 4 ساعت، تایپ کردن در بلند مدت، وضعیت بدنی در هنگام استفاده از کیبورد، بریدن یا اره کردن ممکن است باعث ابتلا به کشیدگی و التهاب در چند ساعت یا چند روز آینده می‌شود.
• در هنگامی که چیزی را محکم در مشت خود نگه می‌دارید یا به مدت طولانی رانندگی می‌کنید.
• استفاده از پشت دست، کار کردن با یک دست، در مراحل اولیه یادگیری تنیس (تنیس البو).
• استفاده از کفش‌های نامناسب در هنگام دویدن یا عدم تمرین کافی قبل از ورزش کردن.

برای پیشگیری این آسیب‌دیدگی‌های ناشی از استفاده بیش از حد باید نکات مرتبط با محافظت از مفاصل را رعایت کنید.

افراد مبتلا به نقرس، شبه نقرس یا بیماری‌های خونی و کلیوی غالباً دچار بورسیت به عنوان بخشی از بیماری خود می‌شوند. افراد سالمند بیشتر مستعد ابتلا به التهاب و کشیدگی تاندون و بورسیت هستند. به ندرت مصرف برخی داروها مانند آنتی بیوتیک های فلوروکوئینولون و داروهای استاتین که برای کاهش کلسترول تجویز می‌شوند، ممکن است باعث ابتلا به تاندونیت یا پارگی تاندون (پارگی خود به خودی) شوند.

نشانه‌های کشیدگی و التهاب تاندون‌های شانه چیست؟ 

• علائم التهاب و کشیدگی شانه باعث ایجاد درد در هنگام حرکت دادن شانه می‌شود.
• درد معمولاً به صورت تدریجی بروز می‌کند.
• حرکاتی که باعث درد زیاد می‌شوند نشان‌دهنده محل تاندون ملتهب هستند.
• به عنوان مثال، در صورت ابتلا به آسیب‌دیدگی‌های روتاتور کاف، چرخاندن شانه و تاندونیت دوسر در هنگام خم کردن و حرکت دادن شانه رو به جلو.
• درد غالباً پس از مدتی استراحت، تشدید شده و با انجام فعالیت و گرم کردن شانه کاهش می‌یابد.

تشخیص علت درد ناشی از کشیدگی و التهاب تاندون‌های شانه چگونه است؟ 

اگر شما علائم التهاب تاندون روتاتور کاف را داشته باشید، پزشک شانه شما را معاینه می‌کند و میزان درد و حساسیت به لمس را بررسی می‌نماید. پزشک از شما می‌خواهد که دست خود را در جهت‌های مختلف حرکت دهید تا دامنه حرکتی شانه شما را بررسی نماید.

پزشک ممکن است قدرت مفصل شانه شما را با فشار دادن قسمت‌های مختلف آن آزمایش کند. آنها همچنین گردن شما را برای بررسی احتمال ابتلا به بیماری‌هایی نظیر فشردگی عصب یا آرتروز که علائم مشابه با تاندونیت روتاتور کاف دارند مورد ارزیابی قرار دهد.

پزشک ممکن است برای تأیید تشخیص التهاب و کشیدگی تاندون روتاتور کاف و رد احتمال ابتلا به عوارض دیگر که علائم مشابه دارند، دستور انجام آزمایش‌های تصویری را به شما بدهد. اگر شما دچار خارهای استخوانی باشید احتمالاً باید به وسیله اشعه ایکس تحت عکس‌برداری قرار گیرید. همچنین پزشک ممکن است دستور انجام ام آر آی یا سونوگرافی را برای بررسی التهاب در روتاتور کاف و علائم پارگی‌ها بدهد.

درمان و کاهش درد ناشی از کشیدگی و التهاب تاندون‌های شانه 

رایج‌ترین روش‌های درمان برای کاهش درد ناشی از کشیدگی تاندون و یا تاندونیت شانه شامل موارد زیر می‌باشد:

درمان‌های اولیه در منزل 

• استراحت کردن: از دردتان به عنوان راهنما استفاده کنید. اگر در هنگام درد به حرکات خود ادامه دهید، وضعیت را تشدید می‌کنید. در موارد بسیار بد، نمی‌توانید برای انجام فعالیت‌های روزمره (حمل کیف دستی، باز کردن در) خود از شانه‌هایتان استفاده کنید.
• استفاده از یخ: در مراحل اولیه درد می‌توانید دو مرتبه در روز و هر مرتبه به مدت 15 دقیقه، یخ روی قسمت آسیب‌دیده و دردناک قرار دهید. همیشه پس از استفاده از دست‌ها در هنگام فعالیت، به مدت 15 دقیقه یخ روی شانه‌های خود قرار دهید.
• دارو: پزشک ممکن است مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را برای شما تجویز نماید. مصرف این داروها بخش بسیار مهمی از روند درمان شما است. در برخی موارد نیز ممکن است تزریق استروئید در شانه‌ها مورد توجه قرار گیرد. استفاده از مکمل‌های دیگر در برنامه درمانی نیز امکان‌پذیر است. پس از تزریق تا مدت یک هفته الی ده روز نیابد فعالیت‌های سنگین با دست تحت درمان خود انجام دهید.
• خطرات احتمالی: خشک‌شدگی، عفونت، آسیب‌دیدگی عصب‌ها یا عروق خونی، خونریزی، استمرار علائم، فلبیت‌ها، مشکلات بیهوشی، پنومانیا و… . باید نسبت به همه این موارد قبل از انجام عمل جراحی آگاهی کسب کنید.

 درمان‌های فیزیکی

پزشک ممکن است شما را به یک متخصص فیزیوتراپی ارجاع دهد. درمان فیزیکی شامل حرکات کششی و تمرینات پسیو دیگر برای کمک به بازیابی دامنه حرکتی و تسکین درد می‌شود. زمانی که درد تحت کنترل قرار گرفت، متخصص فیزیوتراپی، تمرینات دیگر برای تقویت بازوها و شانه را به شما آموزش می‌دهد. وی ابتدا سعی می‌کند که التهاب شانه شما را کاهش دهد. پس از آن، اقدامات درمانی برای تقویت شانه و پیشگیری از بروز دوباره مشکلات طراحی می‌شود.

ورزش‌های توصیه شده توسط متخصص فیزیوتراپی برای کاهش درد ناشی از کشیدگی و التهاب تاندون شانه شامل موارد زیر می‌باشد:

چرخش پاندولی یا آویزی

برای انجام این تمرین کششی، دست سالم خود را روی میز قرار دهید به طوری که انگار می‌خواهید به سمت جلو خم شوید. اجازه دهید دست آسیب دیده شما آویزان باشد. با استفاده از وزن بدن خود، به آرامی اندام آسیب دیده خود را به سمت عقب و جلو به صورت مدور حرکت دهید. این حرکت را دو تا سه مرتبه در روز به مدت چند دقیقه انجام دهید.

 بالا بردن دست در حالی که به پشت دراز کشیده‌اید

همان طور که به پشت دراز کشیده‌اید، یک چوب یا عصا را با دو دست خود بگیرید و دستان خود را حدود 50 سانتی‌متر از هم باز کنید. آرنج‌های خود را صاف نگه دارید، عصا را به سمت بالا و پایین در سطح کمر خود حرکت دهید. برای کشش تاندون آسیب دیده و کاهش درد، از دست سالم خود برای بالا و پایین بردن عصا کمک بگیرید. حالت کشش را به مدت 15 تا 20 ثانیه حفظ کرده و 5 تا 10 مرتبه دو بار در روز تکرار کنید.

 کشش دست روی قفسه سینه در حالی که به پشت دراز کشیده‌اید

به پشت دراز بکشید، به آرامی دست دردناک خود به سمت جلوی شانه مخالف خود ببرید و دست دیگر خود را روی آرنج دست آسیب دیده قرار دهید. سپس، به آرامی تاندون شانه خود را بکشید تا بازوی آسیب دیده شما روی بدن شما قرار گیرد. این حالت را به مدت 15 تا 20 ثانیه حفظ کنید؛ مانند بیشتر تمرینات کششی، این حرکت را 5 تا 10 مرتبه و دو تا سه بار در روز تکرار کنید.

 کشش در چارچوب در

بین چارچوب یک درب باز بایستید و دستان خود را به سمت طرفین بکشید. دستان خود را به سمت بالا برده و دو طرف چارچوب در را در سطح شانه‌ها بگیرید. در حالی که کمر خود را صاف نگه داشته‌اید، به سمت جلو خم شوید و وزن خود را روی انگشتان پا بیندازید. شما باید احساس کنید که عضلات و تاندون‌های جلوی شانه در حال کشش هستند اما این تمرین را نباید زیاد انجام دهید.

 ردیف بالا به پایین

تمرینات مقاومتی یک روش عالی دیگر برای تسکین علائم التهاب و کشیدگی تاندون شانه هستند. باند مقاومتی را به یک جای محکم وصل کنید که در طول انجام تمرین جدا نشود. زانوی سمت دست آسیب دیده را خم کنید و آن را به سمت کف زمین پایین بیاورید تا حالت زانو زدن پیدا کنید. زانوی دیگر خود را خم کنید اما کف پای خود را همچنان روی زمین نگه دارید. باند را در دست آسیب دیده خود گرفته و آن را به سمت خودتان بکشید. تیغه‌های شانه‌های خود را به سمت هم فشار دهید تا باند به سمت بدنتان حرکت کند. خود را رها کنید تا باند از شما دور شود. بدن خود را همراستا با زانوی خم شده خود نگه داشته و کمر خود را نیز صاف نگه دارید. بدن شما نباید در حین انجام این تمرین حرکت کند، این تمرین را در یک ست 10 تایی و سه مرتبه در روز انجام دهید.

خوشبختانه، در بیشتر موارد ابتلا به التهاب و کشیدگی زانو، نیازی به انجام عمل‌های جراحی نیست. با روش‌های درمانی محافظه‌کارانه نظیر درمان فیزیکی، شما باید پس از 6 هفته بتوانید شانه‌های خود را حرکت دهید. برای آموزش تمرینات مرتبط با التهاب و کشیدگی تاندون شانه با متخصص فیزیوتراپی در درمان فیزیکی برای همه ورزش‌ها تماس گرفته و یک نوبت رزرو کنید.

عمل جراحی

اگر روش‌های درمانی محافظه‌کارانه و غیر جراحی در درمان التهاب و کشیدگی تاندون شانه مؤثر واقع نشدند ممکن است پزشک انجام عمل‌های جراحی را به شما توصیه نماید. بیشتر افراد پس از انجام عمل جراحی تاندون به طور کامل بهبود می‌یابند.

• غیرتهاجمی‌ترین نوع عمل جراحی شانه از طریق آرتروسکوپی انجام می‌شود. در این روش دو یا سه شکاف کوچک در اطراف شانه ایجاد می‌شود و پزشک از طریق آنها ابزارهای مختلف را وارد شانه می‌کند. یکی از این ابزارها، یک دوربین دارد و جراح می‌تواند از طریق آن، بافت آسیب دیده را مشاهده کند.
• جراحی باز شانه نیز معمولاً برای موارد ابتلا به التهاب و کشیدگی روتاتور کاف نیاز نیست. به هر حال اگر مشکلات دیگری نظیر پارگی شدید تاندون نیز در ناحیه شانه وجود داشته باشد ممکن است از این روش استفاده شود.

دوران ریکاوری پس از عمل جراحی شامل استراحت و فیزیوتراپی به منظور تقویت شانه و بازیابی دامنه حرکتی می‌شود.

انجام چه ورزش‌هایی درد کشیدگی و التهاب تاندون شانه را تشدید می‌کند؟

حرکات دست در بالای سر باعث تشدید این عارضه می‌شود. در موارد شدید باید از انجام تمام ورزش‌هایی که با دست انجام می‌شوند خودداری کنید و باید به صورت تدریجی به میادین ورزشی بازگردید. حرکات پرتابی را به طور ملایم انجم دهید و به مدت طولانی ورزش نکنید. به آرامی قدرت دستان خود و شدت تمرینات را افزایش دهید. در برخی ورزش‌ها شما می‌توانید از انجام حرکات دست در بالای سر پرهیز کنید (مانند تنیس و اسکواش)

 ورزش‌های پرتابی 

نخست انجام حرکات پرتابی از زیر سر و از کنار بازو راحت‌تر از پرتاب‌های از بالای سر است. بدن خود را خوب گرم کنید. با ملایمت حرکت پرتاب را انجام دهید و به صورت تدریجی شدت تمرینات خود را افزایش دهید. حرکات پرتابی را به صورت روان انجم دهید. در این حالت شما از بیشتر قدرت بدنی خود استفاده کرده و فشار وارده بر شانه‌ها را کم می‌کنید.

 شنا کردن

شنای قورباغه و شنای پهلو راحت‌تر از کرال جلو و شنای پروانه است. گاهی اوقات شنای پشت باعث کاهش درد می‌شود. قبل از این که خسته شوید، شناهای سخت‌تر را انجام دهید. برای این که متوجه شوید که آیا تغییر روش شنا کردن به تسکین مشکلات شما کمک می‌کند یا نه با مربی شنا مشورت کنید.